Recytować to mówić innym o sobie
Mateusz Nowak

Recytować to mówić innym o sobie

Scenariusz pozwala na przeprowadzenie z lekcji, podczas której uczniowie zmierzą się z wyborem repertuaru recytatorskiego odpowiedniego dla ich zainteresowań. Zajęcia pozwalają znaleźć interesujące przyszłego recytatora tematy i zagadnienia oraz wybrać utwory odpowiadające tym treściom i przeprowadzić ich samodzielną analizę. W ten sposób uczniowie zyskują przekonanie, że recytacja może być doskonałą drogą do wyrażania własnych, osobistych historii, przemyśleń, wniosków i emocji.

Konspekt można też wykorzystać do indywidualnej pracy z recytatorami.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 10-13 lat
  • Rodzaj zajęć język polski, koło teatralne, koło recytatorskie
  • Miejsce -
  • Czas 90 minut
  • Cel zajęć
    • twórcze i krytyczne podejście do zjawiska recytacji;
    • utrwalenie podstawowych elementów związanych ze sztuką recytacji;
    • pokazanie recytacji jako formy wyrazu artystycznego pozwalającej na wyrażenie własnego „ja”.
  • Metody pracy rozmowa , praca z tekstem

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Dowolna sala z możliwością siedzenia w kręgu.

Środki dydaktyczne

 

  • antologia poezji lub zbiór utworów poetyckich – autorzy lub tematyka w zależności od przedziału wiekowego (autor, tematyka lub utwory powinny być dobrze znane lub kojarzone przez uczennice i uczniów) lub przygotowane wydruki (liczba w zależności od frekwencji) krótki utworów wierszowanych lub pojedyncze zwrotki utworów dłuższych;
  • małe kartki do zapisywania skojarzeń (np. post-it) – po kilka sztuk dla ucznia oraz przestrzeń do powieszenia ich;
  • tablica do wypisania pytań potrzebnych do pracy własnej uczennic i uczniów.

Przebieg zajęć

1. LEKCJA I: Co mnie interesuje w świecie? 45 min.

1. Rozmowa, tworzenie mapy myśli [20 minut]

Zapowiedz uczniom, że rozpoczniecie zajęcia od serii rozmów w parach – pozwolą im one zastanowić się, jakie tematy są dla każdego z nich interesujące. W dalszej części zajęć uczniowie będą tych zagadnień  poszukiwać w tekstach literackich.

Poproś, aby do każdego kolejnego pytania, które podasz, uczestnicy znaleźli nowego rozmówcę – tak by porozmawiać z jak największą liczbą koleżanek i kolegów. Daj parom trzy minuty na rozmowę o każdym zagadnieniu.

Podstawowe pytania:

  • Czym się interesujesz?
  • Co w otaczającym świecie wzbudza w Tobie największe emocje? Jakie to są emocje i skąd się biorą?
  • Co w świecie dookoła zwraca Twoją szczególną uwagę i dlaczego?
  • Czego nie lubisz, z czym się nie zgadzasz?
  • O czym lubisz rozmawiać?
  • O czym chciałabyś/chciałbyś opowiadać innym i dlaczego?

Zajęcia służą pokazaniu uczniom, recytacji jako sztuki, dzięki której można wyrazić siebie. Pozwala ona na opowiedzenie o sobie za pomocą wybranego tekstu. Powyższe pytania pozwalają uczniom wyłonić tematy, które są dla nich interesujące, dzięki czemu w dalszej części zajęć łatwiej będzie odszukać teksty dopasowane do tych obszarów.

2. Praca własna uczniów [25 minut]

Zaproś uczniów do zapoznania się z przygotowanym przez Ciebie zestawem tekstów. Poproś, by przeglądali je, mając w pamięci wprowadzenie oraz odpowiedzi, których udzielili na zadane pytania. Niech poszukają utworów/fragmentów, które poruszają interesujące ich tematy i sprawy. Ich zadaniem jest wybór jednego tekstu, który chcieliby (w całości lub fragmentach) przygotować w formie recytacji, biorąc pod uwagę własne związki z wybranym tekstem (doświadczenie, emocje, przeżycia).

2. LEKCJA II: Co mnie zainteresowało w tekście? 45 min.

1. Rozmowa z tekstem, rozmowa o tekście [40 minut]

Pokaż uczniom zapisane w widocznym dla wszystkich miejscu pytania. Zapowiedz, że zgodnie z tą listą będą się zastanawiać  nad dobranym dla siebie tekstem. Odczytajcie je wspólnie.  Oto lista pytań:

  • Dlaczego tekst, który wybrałam/wybrałem jest dla mnie interesujący?
  • Jakie emocje wywołuje we mnie lektura danego tekstu i dlaczego?
  • Dlaczego zwróciłam/zwróciłem uwagę na ten tekst?
  • O czym opowiada tekst, których wybrałam/wybrałem? Co opisuje: zdarzenia, emocje, postać itp.?
  • Jak sobie wyobrażam kogoś, kto mógłby mówić słowami wybranego przeze mnie tekstu?
  • Jak sobie wyobrażam sytuację, w której ktoś mógłby mówić słowami wybranego przeze mnie tekstu?
  • Jaki mam stosunek do tego, co opisuje wybrany tekst?
  • Co wiem o autorce/autorze/autorach wybranego przeze mnie tekstu?
  • Czy biorąc pod uwagę powyższe pytania, uważam, że tekst, który wybrałam/wybrałem, jest mi na tyle bliski, że pozwoli mi na wyrażenie siebie?

Z tych pytań możesz skorzystać na różne sposoby: poprosić uczniów o samodzielną pracę lub rozmowy o tekstach w parach. Poproś uczniów, aby po odpowiedzeniu na pytania spróbowali przeczytać wybrany tekst "po swojemu" - czyli tak, aby oddać ważne w nim dla nich sprawy.

Zakończ ten etap rozmową w kole, w której każdy uczeń w paru zdaniach podsumowuje swoje poszukiwania i opowiada grupie o punktach wspólnych między sobą a wybranym przez niego tekstem.

 

Ważne w tej części jest to, by odpowiedzi miały charakter osobisty, bazowały na odczuciach i refleksjach.

Wariant: Z powyższych pytań możesz też korzystać w indywidualnej pracy z recytatorami. Wtedy to Ty możesz stać się dla ucznia partnerem w rozmowie o tekście, pomóc mu uzyskać odpowiedź na każde z nich. Ważne w tej części jest to, by odpowiedzi osobiste, bazowały własnych odczuciach i refleksjach.

2. Podsumowanie [5 minut]

Zaproś grupę do rozmowy podsumowującej: co to w ogóle znaczy mówić tekstem literackim o sobie i jak można to osiągnąć? Zapytaj o ich doświadczenia, odczucia i przemyślenia w obrębie tego pytania.

O autorach

Mateusz Nowak

Filolog polski, logopeda, instruktor recytacji i teatru. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem 700-lecia Miasta Lublin, Medalem Pamiątkowym Województwa Lubelskiego oraz Odznaką Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Laureat nagród i stypendiów Marszałka Województwa Lubelskiego, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Prezydenta Miasta Lublin. Autor i realizator projektów edukacyjnych. Związany z Dzielnicowym Domem Kultury „Węglin” oraz Pracownią Słowa Centrum Kultury w Lublinie.

Mateusz Nowak

Podobne konspekty