Konspekt zajęć: Wiersz jak... pocztówka – praca nad przygotowaniem scenicznej prezentacji tekstu literackiego

Nasza strona wykorzystuje pliki cookies (tzw. ciasteczka). Dzięki nim, indywidualnie dostosowujemy stronę do Twoich potrzeb. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. Dowiedz się o polityce prywatności.

Dorota Lesiak

Wiersz jak... pocztówka – praca nad przygotowaniem scenicznej prezentacji tekstu literackiego

Zanim recytator stanie na scenie, by zaprezentować tekst, czeka go kilkuetapowa praca nad nim. Ten scenariusz pomoże uczniom pogłębić interpretację utworu oraz zrozumieć, czym jest sytuacja nadawcza w recytacji. Do tego celu wykorzystuje do pracy metaforę pocztówki – pozwala zastanowić się nad tym, kim jest nadawca i adresat tekstu, określić miejsce, z którego nadawca mówi i moment, w jakim się to wydarza. Konspekt można wykorzystać na zajęciach koła recytatorskiego lub (odpowiednio go modyfikując) podczas indywidualnej pracy z uczniem, przygotowując występ np. na konkurs recytatorski). Na potrzeby tego scenariusza proponujemy pracę z „Allegro ma non tropo” Wisławy Szymborskiej.

Informacje o konspekcie
Grupa wiekowa Wiek 10-13 lat
Rodzaj zajęć język polski, koło teatralne, koło recytatorskie
Miejsce sala lekcyjna
Czas 90 minut

Cel zajęć
- rozwijanie umiejętności interpretacji tekstu literackiego na potrzeby jego scenicznej prezentacji;
- stworzenie czytelnej prezentacji tekstu literackiego.
Metody pracy rozmowa , praca z tekstem, ćwiczenia plastyczne, ćwiczenia improwizacyjne

Przygotowanie do zajęć

Zadanie dla ucznia

Poproś o przyniesienie na zajęcia pocztówki z wakacji, którą kiedykolwiek dostał (on lub jego rodzina). Możesz też samodzielnie przynieść potrzebną liczbę pocztówek.

Aranżacja przestrzeni

Dowolny układ sali pozwalający na pracę w grupach.

Środki dydaktyczne

Kartki A4, kolorowe flamastry, wydrukowany wiersz (po jednym egzemplarzu dla ucznia), szablony pocztówek.

1. Wprowadzenie 10 min.

1. Zbierz wszystkie pocztówki od uczniów i wrzuć je do worka (może to być torba, czapka, kapelusz). Poproś, aby uczniowie dobrali się w dwójki i wylosowali jedną pocztówkę, a następnie zapoznali się uważnie z jej treścią.

Zwróć uwagę uczniów, że każda z pocztówek zawiera podobne elementy: adresata, nadawcę, treść, informacje skąd i dokąd jest wysyłana (możesz poprosić uczniów o wskazanie tych elementów). Zapowiedz, że teraz kolejno przyjrzycie się Waszym pocztówkom, próbując wyczytać z nich jak najwięcej o każdym z tych elementów. Podawaj kolejno hasła (adresat, nadawca, treść, miejsce nadania, miejsce odbioru) i poproś, aby uczniowie zastanowili się wspólnie w parze, czego pocztówka pozwoliła im się dowiedzieć o tym elemencie (czyli np. co ona mówi o adresacie).

2 Zwróć uwagę na to, że podobny schemat jak na pocztówce, obowiązuje w prezentacji recytatorskiej. Każdy recytator ma za zadanie określić, kto jest adresatem, kim jest nadawca oraz ustalić „miejsce”, czyli okoliczność, w jakiej jest mówiony. Zapowiedz, że podczas dzisiejszych zajęć będziecie się przyglądać jednemu z wierszy Wisławy Szymborskiej korzystając z metafory pocztówki. Pozwoli to na opracowanie założeń dla indywidualnej recytacji tekstu.

2. Wiersz jako pocztówka 20 min.

Rozdaj uczniom po jednym egzemplarzu wiersza Szymborskiej. Poleć uczniom, aby po cichu przeczytali tekst. Rozdaj im szablony pocztówek. Poproś, aby każdy pomyślał o przeczytanym wierszu, jak o pocztówce i zastanowił się, kto w przypadku tego wiersza jest wg nich:

- nadawcą,

- odbiorcą,

- z jakiego miejsca odbiorca mówi ten tekst,

- dokąd go adresuje,

- kiedy się to wydarza.

Następnie poproś, aby każda osoba wcieliła się w wybranego przez siebie nadawcę wiersza i spróbowała w jego imieniu uzupełnić szablon pocztówki tak, jakby pisała wiadomość do określonego przez siebie odbiorcy tego tekstu. Co nadawca umieściłby na pocztówce?

3. Tym wierszem chcę powiedzieć o... 15 min.

1. Poproś uczniów o zastanowienie się, o czym dla nich jest wiersz Szymborskiej, co chcieliby nim powiedzieć, następnie poproś ich o dokończenie zdania: „Wierszem Szymborskiej chcę Wam opowiedzieć o...”.

2. Kolejnym zadaniem dla uczniów jest zaprojektowanie na drugiej kartce A5 frontu wypisanej pocztówki, tak by zawierała plastyczną odpowiedź do hasła: „Wierszem Szymborskiej chcę Wam opowiedzieć o...”. Praca może mieć charakter symboliczny, forma plastyczna całkowicie zależy od ucznia.

3. Poproś uczniów o dobranie się w trzy-czteroosobowe zespoły. Niech członkowie zespołów przeczytanie zaprezentują sobie wzajemnie pocztówki: pokażą część frontową oraz odczytają treść. Na podsumowanie niech porozmawiają o podobieństwach i różnicach w ich wyborach interpretacyjnych.

4. Próby 15 min.

Poproś, aby każdy z uczniów wziął ponownie do rąk wiersz. Powiedz, ile czasuy mają na próby recytacyjne. Niech postarają się wyrecytować tekst zgodnie z przyjętymi wcześniej założeniami: mówić jak wybrany nadawca do określonego odbiorcy w wybranym miejscu i czasie.

5. Wysyłanie pocztówki głosem 30 min.

Zaproś chętne osoby do prezentacji tekstu przed grupą tak, by oddać ustalenia podjęte w pocztówkach. Myśląc o adresacie, miejscu, z którego mówi, o swoich uczuciach jako nadawca. Poproś grupę o uważne wysłuchanie wszystkich prezentacji – po każdej z nich porozmawiajcie o tym, jak ją odebraliście Za każdym razem zwracajcie uwagę na to, jak recytator określił nadawcę, odbiorcę i sytuację nadawczą.

W podsumowaniu poproś, aby uczniowie podzieli się swoimi wrażeniami z pracy: jak po dzisiejszych zajęciach widzą zadania recytatora? Na co powinien zwracać uwagę, przygotowując się do recytacji określonego tekstu?

O autorach

Dorota Lesiak

Animatorka kultury, recytatorka, instruktorka żywego słowa. Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego (historia sztuki) i Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (pedagogika, specjalność: animacja społeczno-kulturowa). W latach 2008-2012 studentka Wydziału Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Laureatka i jurorka wielu konkursów recytatorskich. Prowadząca warsztaty teatralne i recytatorskie w Polsce, Ukrainie i Stanach Zjednoczonych. Laureatka Stypendium Prezydenta Miasta Lublina za osiągnięcia artystyczne w 2014 i 2015 roku oraz NAGRODY LOKOMOTYWY za twórczy i wybitny wkład w rozwój ruchu recytatorskiego, a także Lubelskich Wyróżnień Kulturalnych „ŻURAWIE” w kategorii SŁOWO.

Podobne konspekty

miniaturka konspektu Partytura recytatora – czyli o tym, w jaki sposób wyrazy stają się słowami

Daniel Stachuła

Wiersz jak... pocztówka – praca nad przygotowaniem scenicznej prezentacji tekstu literackiego