Można wykorzystać do pracy wykonane podczas innych zajęć recyklingowe kredki świecowe z piekarnika – zobacz wpis tutaj: http://dziecisawazne.pl/drugie-zycie-kredek-swiecowych-czyli-przepis-na-pieczone-swiecowki/, ważne jednak, żeby jedna tak wykonana kredka miała konkretny kolor, nie była mieszanką kolorów. Inny rozwiązaniem jest zaopatrzenie się także w dostępne w Internecie nietypowe formy kredek świecowych: kredki stożkowe lub kredki-kamyczki, których forma ćwiczy u dzieci umiejętności chwytania.

1. Wprowadzenie – powitanie 5 min.

Zaproś wszystkich do ustawienia się w kole. Zachęć dzieci do specyficznego – ruchowego powitania się. Powiedz: „spróbuj przywitać się z koleżanką/kolegą obok Ciebie w nietypowy sposób, wykorzystując całe swoje ciało”. Rozpoczynając od dziecka stojącego po lewej stronie osoby prowadzącej, dzieci po kolei witają się na najwięcej możliwych sposobów. W zależności od liczebności grupy zadanie można powtórzyć kilkukrotnie, żeby rozruszać wyobraźnię dzieci.

Wariant: Zadanie możesz wykonać również, nie ustawiając dzieci w kole, lecz pozwalając im swobodnie poruszać się w przestrzeni i witać kolejne spotkane osoby.

2. Działania na papierze 20 min.

UTWÓR nr 1 (spokojny) – wyciszenie

Podłoga wyklejona papierem. Podziel dzieci na dwie grupy. Poproś, żeby wszyscy z pierwszej grupy położyli się na podłodze i zamknęli oczy, drugiej grupie rozdaj kredki. Włącz spokojną muzykę. Poproś dzieci z drugiej grupy o poruszanie się w przestrzeni tak, żeby nie nadepnąć osób leżących na ziemi. Powiedz, że ich zadaniem jest obrysowanie leżących koleżanek i kolegów do rytmu muzyki, którą słyszą. Niech podchodzą do wszystkich dzieci i obrysowywują ich ciała. Obrys nie musi być wykonany w sposób standardowy – można zaznaczyć tylko fragment ciała – rękę, nogi, głowę. Dzieci  z grupy pierwszej będą czuły działania ruchowe, gesty, ruch powietrza. Następnie niech grupy zamienią się miejscami. Dzieci z grupy drugiej mogą ułożyć się dowolnie w przestrzeni (w obrysach kolegów lub poza nimi), a koledzy z grupy pierwszej obrysowują ich ciała w rytm muzyki.

UTWÓR nr 2 (dynamiczny) – ruszanie-rysowanie indywidualne

Powiedz dzieciom, żeby otworzyły oczy i podniosły się z ziemi. Obejrzyjcie wszyscy wspólnie, jaki piękny obraz powstał z obrysów Waszych ciał. Zapytaj uczniów, co to może być. Zdecydujcie wspólnie, co najbardziej Wam to przypomina.

Dzieci będą podawać różne odpowiedzi – np. ogród, kosmos, niebo itp. Wybierzcie wspólnie jedną propozycję. Z odpowiedzi zaczerpnij inspirację do dalszych działań i buduj narrację dla całej lekcji.

Poniżej znajdują się polecenia dla grupy do wykorzystania. Np. jeśli hasłem był: KOSMOS

1. Jak Waszym zdaniem może ruszać się kosmos? Do muzyki spróbujcie wypełnić swoimi ciałami całą przestrzeń tak, żeby oddać ruch kosmosu.

2. Teraz niech każdy z Was weźmie jedną kredkę, której kolor kojarzy mu się z kosmosem, wybierze jeden z zaczętych obrysów ciał i zajmie miejsce w przestrzeni. Wasze nogi przylepione są do podłoża. Wasz kosmos tańczy, ale Wy, uzupełniając zaczęty rysunek, nie możecie oderwać nóg od ziemi. Posłuchajcie muzyki, która nam towarzyszy. Spróbujcie, rysując, poruszać Waszymi ciałami do muzyki. Jak tańczy kosmos? Ruszajcie się teraz, jak planety wirujące w kosmosie. A może gdzieś spada właśnie gwiazda, przelatuje kometa... O, a tutaj nagle przeleciała rakieta... Rzucaj swobodne hasła dotyczące danej przestrzeni, inspirując ruch dzieci.

W tym ćwiczeniu dzieci pracują ruszając się w pionie i poziomie, jednak zajmują cały czas jedno miejsce – działają nad jednym rysunkiem.

UTWÓR nr 3 (dynamiczny)

Zachęć dzieci do tego, by ruszyły ze swoich miejsc.

Teraz dobierzcie sobie inne kolory kredek i wyruszcie w podróż, zostawiając swoje ślady na papierze. Dzieci mogą ruszać się dowolnie w przestrzeni, można turlać się zostawiając na papierze ślady kredki, gdy ręce dotykają podłogi, można podskakiwać i każdy skok kończyć „gryzmołem”, można też iść na czworakach cały czas, opierając się na kredkach i zostawiając ślady. Wszystkie ruchy są możliwe. Jeśli ktoś nie będzie chciał się przemieszczać, może zostać w miejscu.

3. Działania w przestrzeni 10 min.

BEZ MUZYKI

1. Wyobraźcie sobie, że dookoła Was jest mnóstwo kartek papieru. Pokryjcie je obrazkami. Pamiętaj, aby zmieniać dynamikę. Mów dzieciom: teraz kolorujecie kosmos bardzo, bardzo powoli, a teraz coraz szybciej. Kilkukrotne zmieniaj tempo.

2. Nie przerywaj powyższego działania. Kiedy dzieci są wciąż w ruchu, wprowadź im dodatkowe elementy w postaci arkuszy papieru. Niech kartki pojawiają się w przestrzeni również w „ruchowy” sposób – możesz je podawać dzieciom np. szerokim, płynnym, tanecznym gestem. Teraz odłóżcie kredki i zacznijcie tańczyć z papierem. Możecie go przytulić, pognieść, podrzeć – zrobić to, na co macie ochotę. Kontynuuj narrację dotyczącą kosmosu, np.: „W waszym kosmosie pojawiają się kolejne ciała niebieskie”.

3. Następnie zwróć dzieciom uwagę na muzyczny potencjał papieru. Ustawcie się w kole z waszymi kartkami papieru. Posłuchajcie jak gra papier. Możesz rytmicznie pocierać arkuszem papieru, szeleścić nim. Rytm jest dowolny – dostosowany do możliwości i wieku dzieci, tak by mogły go powtórzyć. Następnie rytmicznie podrzyj papier. Znowu zmiany rytmu. Dzieciom sprawi ogromną frajdę podarcie całego papieru na drobne kawałeczki. Na końcu można wykonać spontaniczny taniec w skrawkach papieru. Podrzucać go – kontynuując metaforę kosmosu, mówić o deszczu meteorytów lub spadających gwiazdach.

4. Zakończenie 10 min.

UTWÓR nr 1 (spokojny)

Poproś dzieci, aby usiadły na podłodze wśród całego wspólnie zrobionego bałaganu.

Rozpocznij wspólne sprzątanie, tak by również miało charakter zabawy. Rozdaj dzieciom worki na śmieci – zaprezentuj potencjał ruchowy worków, łap w nie powietrze itp. W ten sposób zachęć dzieci do ruchu i wspólnego sprzątania. Nadal możesz kontynuować narrację dotyczącą kosmosu (ogrodu/miasta – lub tej przestrzeni, którą wybraliście wspólnie wcześniej). Zbierajcie podarte resztki papieru i wrzucajcie je do worków. W zależności od emocjonalnego przywiązania grupy do powstałych na podłożu rysunków, możecie również je wspólnie z dziećmi sprzątnąć lub pozostawić w przestrzeni.

Powyższe działania można wykonać nawet z bardzo małymi (2-3 letnimi dziećmi), które wystarczy ruchowo zachęcić do włączenia się w działanie. Zainicjować niestandardowe rysowanie – w podskokach, turlaniu się, rysowanie nie na papierze, ale też w przestrzeni – kolorowanie niewidzialnego papieru dookoła nas, a następnie rozdać im kredki. Małe dzieci nie przywiązują się tak bardzo emocjonalnie do swoich rysunków, dlatego można im swobodnie zaproponować darcie papieru-podłoża bez obaw, że będą płakały nad zniszczonym obrazkiem. 

5. Podsumowanie - rozmowa 5 min.

Poddaj z dziećmi refleksji to, co się wydarzyło. Możesz zacząć od zapytania o to co jest im bliższe rysowanie czy ruszanie. Jak się czuły w poszczególnych etapach działania? Co chcą opowiedzieć o powstałym obrazie lub wypełnionej papierem przestrzeni. Z jakimi emocjami kojarzą im się poszczególne kolory?

Można również kontynuować rozmowę dotyczącą tematu (np. kosmosu, ogrodu, miasta). Jaki kolor ma Waszym zdaniem kosmos, dlaczego? A co dla Ciebie tańczy kosmos i dlaczego? Jakie uczucia można wyrazić przez taki taniec?