Podczas zajęć poprzez serię abstrakcyjnych ćwiczeń dzieci rozwijają wyobraźnię językową i ruchową. Wymyślają nowe nazwy i funkcje przedmiotów, wchodzą w różne role, co pobudza ich twórczą ekspresję. Zabawy stanowią podstawę nauki budowania postaci scenicznej – naśladowanie ruchu, gestu i mimiki. Wspólnym tematem ćwiczeń jest metamorfoza – uczniowie będą zmieniali przedmioty, kolegów i siebie. Zajęcia mogą być również realizowane z młodszą grupą wiekową (od 3,5 roku).
Kilka dowolnych przedmiotów z sali (wybrane zabawki, krzesełko, lampka), sznurek (dowolny: do pakowania, włóczka, do wieszania prania, bawełniane bobbiny… – ważne, żeby był długi).
Podany czas etapów jest orientacyjny – poświęćcie na poszczególne zabawy tyle czasu, ile będziecie potrzebować.
Usiądźcie w kole. Zacznij od serii zabaw z zastosowaniem zwykłego sznurka.
1. Połóż na dywanie zwinięty w rolkę sznurek. powiedz: „To jest sznurek. Sznurek jest bardzo przydatny, bo można… (powiesić na nim pranie/obwiązać przesyłkę pocztową/zawiązać buta… - ważne by zacząć od praktycznych zastosowań). Spytaj dzieci, do czego jeszcze może służyć sznurek. Toczcie lub rzucajcie do siebie rolkę wyznaczając w ten sposób kolejne osoby. Niech każda zaczyna wypowiedź od słów „Sznurek jest bardzo przydatny, bo można…”. Niech sznurek krąży między wami tak długo, aż skończą się wam pomysły (jeżeli sznurek jest bardzo długi, można tworzyć ze niego pajęczynę między uczestnikami).
2. Pokaż dzieciom sznurek po raz kolejny, ale tym razem powiedz: „To nie jest sznurek. To… (moje wąsy, makaron z sosem beszamelowym, wędka na łososie ), po czym pokaż, jak sznurek zmienia się w daną rzecz (zrób sobie z niego wąsy, udawaj, że nawijasz go jak makaron na widelec i wcinasz ze smakiem). Niech po kolei każde dziecko wymyśla, czym sznurek może się stać i pokazuje przed klasą mikro-scenkę. Po zakończeniu rundy w kole porozmawiajcie o tym, co sprawiało, że sznurek przemieniał się w coraz to nowe rzeczy – w razie potrzeby zwracaj uwagę dzieciom na rolę ich gestów, mimiki i ruchu.
Dodatkowe warianty zabaw ze sznurkiem:
3. Potnijcie sznurek na części różnej długości – niech każde dziecko wymyśli dla swojego sznurka zastosowanie. Grajcie w kalambury i zgaduje, czym stał się sznurek. Pamiętajcie, żeby zwracać uwagę na swoje gesty, miny i ruch!
4. Potraktujcie teraz podłogę jak kartkę papieru, a kawałki sznurka jak ołówki i stwórzcie wspólny obrazek. Nadajcie mu tytuł. Możecie powtarzać zabawę wymyślając dla kolejnych rysunków nowe tematy (np. związane z przeczytanymi książkami, przyrodą lub zupełnie abstrakcyjne).
5. Rozdaj każdemu dziecku po jednej kartce papieru – niech każdy upuści swój kawałek sznurka na arkusz. Niech każdy zastanowi się czy powstały kształt coś przypomina? Jeśli nie jest to przedmiot, to może coś abstrakcyjnego – może kojarzy się z jakąś emocją? A może to fragment czegoś i trzeba dorysować resztę? Można to ćwiczenie wykonywać w grupach, które wspólnie omawiają swoje sznurkowe obrazki.
Sprawdźcie teraz, jak mogą podlegać metamorfozie inne obiekty. Przygotuj kilka przedmiotów (krzesełko, talerzyk, zabawki itp.). weź jeden z nich do ręki i powiedz, co to jest i do czego służy. Powiedz dzieciom, że ich zadaniem jest zaprzeczyć i wymyślić inną nazwę i funkcję przedmiotu, do czego innego, nawet zupełnie nietypowego mógłby on zostać użyty. W zależności od wieku i kompetencji językowych dzieci może się okazać, że nowe nazwy i funkcje nie zawsze będą pasować do siebie (np. To nie jest talerz, to jest lampa, ona służy do jedzenia). Najważniejsze jest, aby osoba, która wypowiada nową funkcję, pokazała, jak w nowy sposób można się posłużyć przedmiotem (czyli np. zjada lampę).
Postaw na środku magiczne krzesło. Powiedz, że kto na nim usiądzie po chwili zmieni się w jakieś zwierzątko. Pokaż jak krzesło działa – usiądź na nim, po chwili zacznij dziwnie ruszać rękoma, nogami; jedna ręka niech „zamieni” się w skrzydło, potem druga, zeskocz z krzesełka i zacznij gdakać. Poproś klasę, aby odgadła, w co się zmieniasz. Niech każdy kolejno korzysta z magicznego krzesła.
Niech dzieci połączą się w pary, w których jedno jest rzeźbiarzem drugie – rzeźbą. Niech rzeźbiarze traktują ciało rzeźby jak materiał do tworzenia – podnoszą ręce, uginają kolana, zmieniają pozycję poszczególnych części ciała. Kiedy skończą, rzeźbiarze oglądają wzajemnie efekty swojej pracy, następnie pytają kolejne rzeźby kim są – rzeźba odpowiada wymyślając jak najwięcej szczegółów swojej sytuacji (jestem drzewem na boisku, jestem dziewczynką, która się przewróciła na rowerze itp.). Potem zamiana ról – teraz rzeźby stają się twórcami.
Wariant: Możesz poprowadzić to ćwiczenie z wykorzystaniem sznurka jako jedynym rekwizytem, które dzieci mogą wykorzystać w dowolny sposób w swoich rzeźbach.
Zasady zabawy: dzieci biegają po sali. Na jedno klaśnięcie zamieniają się w żabki, na dwa – zamieniają się w kamienie na plaży, na trzy zamieniają się w słonie itd. (to tylko propozycje – najlepiej, jeśli wspólnie ustalicie, czemu odpowiadają kolejne cyfry)
Na czas biegania po sali możesz też włączyć muzykę. Polecenia zmian wypowiadasz nie po kolei, czyli może być 2 – 3 – 1 – 4 – 4 – 4 -2.
Usiądź z grupą na dywanie. Niech jedno dziecko wybierze swój mechaniczny, rytmiczny dźwięk (może to być naśladowanie pracy maszyn, otwierania skrzypiących drzwi, dźwięk pociągu) Teraz poproś, żebyście wspólnie zbudowali z siebie żywą machinę! Na środku staje jedno dziecko i powtarza rytmicznie dźwięk i odgłos. Po kolei dochodzą do niego następne dzieci. Spróbujcie znaleźć odpowiednie miejsce dla każdego elementu machiny. Kiedy wszyscy będą już w maszynie, zacznij przyspieszać tempo, aż machina eksploduje!
Wariant: Możecie powrócić do motywu sznurka i stworzyć machinę, której będzie on elementem.
Wiek 6-10 lat
Wiek 6-10 lat
Wiek 6-10 lat
Wiek 6-10 lat