Zabrać głos w sprawie – sztuka zaangażowana
Joanna Sarnecka

Zabrać głos w sprawie – sztuka zaangażowana

Celem zajęć jest pokazanie uczniom, że sztuka może być polem debaty o aktualnych tematy. Młodzież poznaje przykłady dzieł przez które artyści zabierają głos w ważnych dla nich sprawach. W drugiej godzinie zajęć uczestnicy mają okazję stworzyć własną wypowiedź artystyczną (kolaż, plakat, piosenkę itp.) na wybrany przez nich temat i zaprosić w ten sposób rówieśników do dyskusji. Zajęcia wprowadzają młodzież w temat aktywizmu artystycznego.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 16-19 lat
  • Rodzaj zajęć plastyka / sztuka / wiedza o kulturze, etyka / filozofia, godzina wychowawcza
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 90 minut
  • Cel zajęć
    • przyjrzenie się temu, jak różni artyści przez język sztuki zabierają głos w debacie publicznej;
    • podjecie próby wypowiedzi artystycznej w wybranym temacie.
  • Metody pracy pokaz, performans, dyskusja, ćwiczenia plastyczne

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Przygotowane stanowiska do pracy w grupach.

Środki dydaktyczne

Kopie wybranych prac [propozycje w linkach w polu Zobacz też]. Projektor i ekran / tablica multimedialna (jeżeli przykłady pochodzą np. ze sztuki pefromance art lub wideo art).

Materiały plastyczne do przygotowania prac, przykładowo: stare gazety, klej, nożyczki, sznurki, skrawki materiału, farby, pędzle, arkusze szarego papieru, folia aluminiowa. [Można też poprosić uczniów o przyniesienia materiałów potrzebnych do przygotownaia prac po pierwszej godzinie zajęć].

Przebieg zajęć

1. Wprowadzenie 5 min.

Podziel klasę na pary. Poproś, żeby osoby w duecie opowiedziały sobie wzajemnie o utworze (np. piosence, obrazie, muralu, filmie, książce, serialu itp.), który w jakiś sposób na nich wpłynął. Mogą wymienić się tym, jak to dzieło zmieniło ich myślenie, postępowanie, jak wpłynęło na wyobraźnię?

Podkreśl, że może to być bardzo drobny wpływ - nie musi chodzić o spektakularną zmianę.

 

2. Prezentacja i dyskusja 25 min.

1. Zaprezentuj klasie kilka wybranych prac artystów. Możesz skorzystać z propozycji dostępnych w polu „Zobacz też" lub z wybranych przez siebie dzieł.

Możesz dobrać prezentowane prace na różne sposoby - w zależności od tego, na co chcesz położyć akcent:

- pokazać dzieła, które podejmują ten sam temat: wtedy łatwiej będzie zwrócić uwagę na to, jak różni artyści podejmują głos w debacie o tym samym zagadnieniu;

- pokazać dzieła na aktualny temat: wtedy pokażesz, w jaki sposób sztuka zabiera głos w bieżącej debacie publicznej;

- pokazać dzieła podejmujące różne zagadnienia - wtedy głównym zagadnieniem stanie się róznorodność i szeroki potencjał aktywizmu przez sztukę.

2. Porozmawiajcie o każdym z zaprezentowanych dzieł:

- Jakiego zagadnienia dotyczy dana wypowiedź artystyczna? W myślenie o jakim problemie stara się zaangażować odbiorców?

- Czy w tej pracy jest coś, co Was szczególnie porusza albo daje do myślenia? Co to takiego?

- Jakich formalnych środków użył artysta, by przedstawić ten temat? Co w jego formie zwraca uwagę?

W podsumowaniu zastanówcie się wspólnie: czy sztuka może mobilizować do działania i zmiany? Dlaczego tak / nie?

3. Praca w podgrupach 15 min.

1. Podziel klasę na grupy cztero-pięcioosobowe. Poproś, żeby zespoły przedyskutowały i wypisały na kartce problemy, które ich dotyczą, obszary, w których czują się niewysłuchani.

2. Poproś, żeby wybrali jeden z nich – w dyskusję o jakim zagadnieniu chcieliby zaangażować innych? Następnie poproś, żeby zastanowili się, jak można by o tej kwestii powiedzieć językiem sztuki. Jaka byłaby to sztuka, co musiałoby się wydarzyć / znaleźć na obrazie?

Możesz poprosić uczniów, by na kolejne zajęcia przyniesili materiały, które pomogą im w przygotowaniu ich pomysłu na wypowiedź artystyczną.

4. Działanie plastyczne 25 min.

Rozdaj uczniom materiały plastyczne (np. stare gazety, klej, sznurek, tkaniny, papier kolorowy, tkaniny, szary papier) lub poproś o wyjęcie przygotowanych materiałów. Poleć, by pracowali nadal w tych samych grupach i przygotowali swoją artystyczną wypowiedź na wybrany temat. Mogą sięgnąć po dowolną formę (np. kolaż, plakat, wiersz, piosenkę itp.).

5. Podsumowanie 20 min.

Gotowe prace zaprezentujcie na forum klasy (jeślii mają charakter plastyczny, zróbcie wystawę). Każda z grup może opowiedzieć o obejrzanych pracach, odnosząc się do problemów z początkowej dyskusji:

- Jakiego zagadnienia dotyczy dana wypowiedź artystyczna? W myślenie o jakim problemie stara się zaangażować odbiorców?

- Czy w tej pracy jest coś, co Was szczególnie porusza albo daje do myślenia? Co to takiego?

- Jakich formalnych środków użyli twórcy, by przedstawić ten temat?

Zastanówcie się wspólnie: czy sztuka może skutecznie angażować? Dlaczego tak / nie? Zastanówcie się, jak w kontekście dzisiejszych zajęć rozumiecie pojęcie artiwizm (aktywizm artystyczny). Czy sztuka może mieć wpływ na debatę publiczną i zmianę?

Zobacz też

O autorach

Joanna Sarnecka

Antropolożka kultury, opowiadaczka i performerka. Tańczy taniec butoh. Działa także jako opowiadaczka w założonej przez siebie w 2009 roku grupie Opowieści z Walizki. Prowadzi Fundację na Rzecz Kultury Walizka, w ramach której inicjuje i koordynuje projekty na styku sztuki, dziedzictwa i działań ze społecznościami. Ciekawi ją pamięć miejsca, a także pamięć osadzona w przedmiotach, krajobrazie, tym, co nie-ludzkie. Interesuje się wielokulturowym dziedzictwem i ideą wielogatunkowej wspólnoty. Współtworzy kolektyw WMA – Wirtualnego Muzeum Antropocenu www.wma.museum, Dwukrotna stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.Autorka tekstów literackich i krytycznych.

Joanna Sarnecka

Podobne konspekty