Być jak Ochocki. Bolesław Prus "Lalka"
Joanna Sarnecka

Być jak Ochocki. Bolesław Prus "Lalka"

Zajęcia przeznaczone na przyjrzenie się postaci Juliana Ochockiego – wynalazcy i wizjonera z powieści Bolesława Prusa „Lalka". Uczestnicy będą analizować sytuację bohatera w utworze, a także sami spróbują swoich sił w roli wynalazców. Lekcja pozwala klasie poznać kroki metody Design Thinking.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 16-19 lat
  • Rodzaj zajęć język polski
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 90 minut
  • Cel zajęć
    • analiza postaci Juliana Ochockiego;
    • refleksja nad figurą wynalazcy w czasach pozytywizmu i współcześnie;
    • wprowadzenie do metody Design Thinking.
  • Metody pracy pokaz, poster, praca z tekstem, rozmowa , rozmowa kierowana, dyskusja, ćwiczenia konstruktorskie i manualne

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Stoliki ustawione do pracy w sześciu grupach.

Środki dydaktyczne

Czarne cienkopisy i akwarele, stare gazety, kartki A3, nożyczki i kleje, pudełka tekturowe, taśma klejąca, czarny marker, kleje i nożyczki, sznurek, szary papier.

Przebieg zajęć

1. Kim był Ochocki 10 min.

Podziel uczniów i uczennice na trzyosobowe zespoły. Każdej grupie daj kartkę z jednym z trzech zadań (każde z zadań otrzyma kilka grup). Zadania są następujące:

Zadanie 1: Kim był Ochocki? Czym się zajmował? Jakie miał rodzinne powiązania?

Zadanie 2: Jak wyglądał Ochocki, ile miał lat, jak się ubierał?

Zadanie 3: Jak Ochocki był postrzegany w swoim otoczeniu?

Poproś uczniów, żeby w grupach poszukali odpowiedzi – mogą zaglądać do książki w razie potrzeby. Następnie usiądźcie we wspólnym kręgu. Zaproś grupy do podzielenia się tym, co ustaliły. Moderuj dyskusję w taki sposób, by rozmawiać kolejno o każdym z pytań. Zapytaj na koniec uczniów, jak ich zdaniem dziś byłby postrzegany Ochocki.

2. Design Thinking dla początkujących 20 min.

1. Podziel klasę na sześć grup. Podziału możesz dokonać w następujący sposób: poproś, żeby każda osoba położyła na środku sali jeden swój przedmiot, następnie podziel przedmioty na sześć grup i poproś uczniów, żeby dobrali się w zespoły zgodnie z tak przeprowadzonym podziałem. 

2. Wyjaśnij grupom, że w dalszej części zajęć wszyscy będą mieli okazję sami wcielić się we współczesnych Ochockich. Co chciałby wynaleźć Ochocki, gdyby żył w naszych czasach? W kolejnych etapach będziecie przyglądać się naszej rzeczywistości i potrzebom ludzi dziś żyjących. 

Zapowiedz, że będziecie pracować nad wynalazkiem zgodnie z krokami metody Design Thinking. Jej pierwszym etapem jest stworzenie pomysłu w oparciu o potrzeby potencjalnych użytkowników. Rozdaj każdej z grup instrukcję z zadaniami:

a) Przeprowadźcie w zespole burzę mózgów na temat: jaki wynalazek jest dziś potrzebny światu?

b) Z wymyślonych propozycji wybierzcie jedną.

c) Zastanówcie się, komu ten wynalazek mógłby odmienić życie. Postarajcie się wyobrazić sobie ją jak najbardziej szczegółowo. Stwórzcie profil tej osoby na kartce A4. Niech zawiera on następujące informacje:

- imię i nazwisko,

- kim jest, co lubi, czym się zajmuje,

- co w jej życiu zmieni zaproponowany wynalazek.

3. Prototypowanie 25 min.

1. Przygotuj kilka grup materiałów plastycznych, na przykład:

  1. Czarne cienkopisy i akwarele, kolorowe papiery.
  2. Stare gazety, kartka A3, nożyczki i kleje.
  3. Pudełka tekturowe, taśmę klejącą, czarny marker, kleje i nożyczki, sznurek.

Przydziel materiały zespołom.  

Wariant: Połóż materiały na środku sali, żeby każdy mógł z nich korzystać.

2. Poleć, aby z tych materiałów grupy przygotowały prototypy swoich wynalazków.

4. Prezentacje prototypów 15 min.

Poproś zespoły o przygotowanie prezentacji. Niech każda z nich składa się tych samych elementów:

- prezentacja prototypu i opis jego działania,

- przedstawienie potencjalnego użytkownika wynalazku: opis jego potrzeb i tego, co zmienił wynalazek w jego życiu.

5. Analiza mocnych i słabych stron 15 min.

Wyjaśnij, że teraz pora na analizę mocnych i słabych stron wynalazków. Aby ją przeprowadzić, każdy zespół wynalazców spotka się z inną grupą. Zapowiedz, że etap będzie przebiegał następująco:

- grupa A przez 3 minuty wypowiada mocne strony zaprezentowanego przez grupę B wynalazku,

- następnie grupa A przez 3 minuty przekazuje krytyczne uwagi i potencjalne zagrożenia związane z wynalazkiem grupy B.

- Następuje zmiana: grupa która słuchała uwag (B), będzie teraz dzielić się swoimi spostrzeżeniami do wynalazku grupy A w dwóch turach po trzy minuty.

Przed rozpoczęciem spotkań zespołów połącz je w pary i daj zespołom chwilę na przemyślenie uwag, których chcą udzielić.

6. Podsumowanie 5 min.

Jeśli czas Wam na to pozwala, możecie pracować nad poprawkami do prototypu zgodnie z otrzymanymi wskazówkami. Jeśli nie macie takiej możliwości, przejdź do podsumowania. Na koniec spytaj uczniów i uczennice, co sprawiło im najwięcej radości podczas zajęć, a co było trudne. Co po tym doświadczeniu myślą o Ochockim? Z czym musiał się mierzyć, jakie napotykał bariery, a co mogło dawać mu energię do działania?

Zobacz też

O autorach

Joanna Sarnecka

Antropolożka kultury, opowiadaczka i performerka. Tańczy taniec butoh. Działa także jako opowiadaczka w założonej przez siebie w 2009 roku grupie Opowieści z Walizki. Prowadzi Fundację na Rzecz Kultury Walizka, w ramach której inicjuje i koordynuje projekty na styku sztuki, dziedzictwa i działań ze społecznościami. Ciekawi ją pamięć miejsca, a także pamięć osadzona w przedmiotach, krajobrazie, tym, co nie-ludzkie. Interesuje się wielokulturowym dziedzictwem i ideą wielogatunkowej wspólnoty. Współtworzy kolektyw WMA – Wirtualnego Muzeum Antropocenu www.wma.museum, Dwukrotna stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.Autorka tekstów literackich i krytycznych.

Joanna Sarnecka

Podobne konspekty