Niektóre ćwiczenia (np. poruszanie się po labiryncie z zamkniętymi oczami) wymagają koncentracji – prowadzący powinien wprowadzić je w klarowny sposób, dbając o poczucie bezpieczeństwa dzieci.

1. Wprowadzenie 5 min.

Wchodzimy do sali, w której przygotowany jest ekran i rzutnik. Na ekranie wyświetlane są zdjęcia i obrazki prezentujące różne rodzaje labiryntów (łamigłówki, plany pomieszczeń zaprojektowanych jako labirynty, labirynty – ogrody, labirynty – biura, labirynty wymalowane na posadzkach i przestrzenne labirynty – budynki).

Przywitaj się z każdym uczniem z osobna, prosząc, by usiadł w takiej odległości od ekranu, jaka jest dla niego wygodna. Kiedy uczniowie zajmą miejsce, zaczynamy rozmowę. Na początek pytamy o skojarzenia z hasłem PRZESTRZEŃ. Zbieramy pomysły. Potem zapytaj o skojarzenia z labiryntem. Co to jest? Po co się je buduje? Czy uczniowie kiedyś w jakimś byli? Czy wiedzą, co można zrobić, gdy się ktoś w labiryncie zgubi?

Następnie opowiedz mit o Ariadnie, Tezeuszu i Minotaurze, odwołując się do wiedzy uczestników – jeśli uczniowie znają mit, próbujemy razem zrekonstruować historię, zadając pytania.

Oglądamy kilka obrazków odwołujących się do tej opowieści (dowolne obrazy znalezione w internecie lub przykłady w MATERIAŁACH DODATKOWYCH).

Kto z uczniów chciałby wejść do labiryntu? Kto chciałby labirynt zbudować?

 

2. Rozgrzewka – budowanie labiryntów z ciał 15 min.

Stajemy w kole, chwytamy się za ręce. Zachęcamy do rozszerzenia przestrzeni (maksymalne rozciągnięcie rąk i nóg) i do maksymalnego skurczenia. Powtarzamy ćwiczenie kilka razy, uzupełniając je o różne elementy (powiększanie zasięgu rąk przez podnoszenie ich etc.). Następnie wyciągamy ręce do góry i próbujemy zająć jak największą przestrzeń w wymiarze wertykalnym, pionowym. Sięgamy jedną ręką przed siebie, drugą za siebie, jakby sprawdzając, jak duży zasięg ma nasze ciało.

 

Wyobrażamy sobie, że jesteśmy we wnętrzu wielkiej kuli – sprawdzamy jej obszar za pomocą rąk, a potem zaczynamy poruszać się po sali, cały czas badając rękoma zasięg kuli.

Teraz wyobrażamy sobie, że każdy zamknięty jest we wnętrzu sześcianu, kostki. Badamy za pomocą dłoni ściany tej wyobrażonej kostki – jak to jest, gdy jest mała, a jak wówczas, gdy się powiększa. Wyobrażamy sobie, że jesteśmy w bardzo wąziutkiej przestrzeni, ale za pomocą rąk rozpychamy ją na wszystkie strony.

 

Chodzimy po sali ‒ ogromnymi krokami, które pozwolą zdobyć dużą przestrzeń; krokami jak najmniejszymi, poruszamy się tyłem. Wreszcie wprowadzamy zasadę: krok wolno zrobić wtedy, gdy chwycisz czyjąś dłoń i za jej pomocą przeciągniesz się dalej. W ten sposób chodzimy po sali. Po chwili utrudniamy zasadę – nie wolno puścić czyjejś dłoni, dopóki nie chwycisz następnej. Zachęć uczestników, by sięgali jak najdalej, do osób, które nie stoją tuż obok. Można podawać rękę do przodu, do tyłu, bokiem. W pewnym momencie zabawy mówimy „stop” – każdy uczestnik powinien zostać z dwoma dłońmi schwyconymi w swoją dłoń. Grupa dostaje zadanie – muszą się rozplątać bez puszczania uścisku dłoni.

Teraz swobodnie chodzimy po sali w różne strony. Na podane przez prowadzącego hasło uczestnicy muszą zebrać się w określone liczbowo grupy i zbudować ze swoich ciał zadaną przestrzeń, np.: trójkąt w czwórkach, linia prosta w piątkach, gwiazda w parach, kula w trójkach, sieć rybacka w piątkach, na koniec labirynt w dziesiątkach/dwunastkach (tak, by powstały dwie grupy; można zachęcić uczniów, by pomyśleli o różnych płaszczyznach – płaskiej, przestrzennej etc.).

Kiedy powstaną labirynty, omawiamy krótko, jak wyglądają, po czym twórcy jednego labiryntu rozbijają swoją konstrukcję i przechodzą przez labirynt stworzony przez kolegów. Po zakończonym przejściu grupa przechodząca jeszcze raz tworzy swój labirynt i następuje zamiana ról.

 

3. Rozmowa o ciele 5 min.

Zapytaj, w której figurze było uczniom najwygodniej? Czy trudno było zbudować labirynt, czy trudno było przez niego przejść? Z czego jeszcze, oprócz ciała, można zbudować przestrzeń?

 

4. Scenografia na ziemi 15 min.

Dzielimy grupę na cztery części. Na ziemi uprzednio powinien być rozklejony za pomocą taśmy malarskiej kwadrat, podzielony na równe cztery kwadraty. Każda grupa dostaje jeden kwadrat i kilka rolek malarskiej taśmy klejącej ‒ ma stworzyć/wykleić w swojej części labirynt o dowolnym kształcie, który będzie się łączył z sąsiadującymi polami. Dzieci muszą współpracować, żeby stworzyć w miarę spójną wizję. Każda grupa tworzy też osobne wejście do labiryntu.

Kiedy labirynty są gotowe, umieszczamy w środku Minotaura (może być to drugi prowadzący, pomocnik, uczeń starszej klasy, wolontariusz, ostatecznie uczeń ochotnik).

Zbieramy się w grupach przy wejściach do swoich części. Pierwsza osoba dostaje początek sznurka, kolejne osoby wchodzą, rozwijając sznurek, ostatnia osoba wchodząc do labiryntu zaczepia sznurek u wejścia (o nogę krzesła, taśmą o ziemię etc.). Cel każdej grupy to dojście do Minotaura i schwytanie go w sieć z własnych ciał. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, by grupa szła razem, nie rozdzielając się, a także podkreślić, że nie chodzi o skrzywdzenie Minotaura, tylko splątanie go w sieć.

Kiedy dana grupa odnajdzie Minotaura, musi stworzyć wokół niego sieć z własnych ciał, uniemożliwiającą wyjście. Czekamy na wszystkie grupy i tworzymy wspólną sieć pułapkę. Następnie każda grupa wraca po własnej nici – tym razem jednak zadanie jest trudniejsze: należy zrobić to z zamkniętymi oczami.

Wykonanie tego zadania wymaga dyscypliny i utrzymania koncentracji.

 

5. Rozmowa 5 min.

Co było najtrudniejsze w tworzeniu przestrzeni na ziemi?

Czy łatwo poruszać się w całej grupie?

Jakie były różnice między stworzonymi częściami labiryntu?

Co pomagało we wspólnej pracy? Co ją utrudniało?

 

6. Scenografia w przestrzeni 15 min.

Każda grupa dostaje sznurek i jeden stelaż. Zadanie to stworzenie labiryntu ze sznurka na stelażu – rozpięcie pajęczej sieci. Następnie, wykorzystując sznurek i spinacze do bielizny lub taśmę, szarym papierem pakowym można zasłaniać dowolną powierzchnię, tworzyć ściany, zasłony etc. Wielkość i kształty zależą od decyzji grupy. Po zakończonej pracy wszystkich grup tworzymy wspólnie kubik/sześcian ze stelaży. W środku pomocnik/ochotnik rozpina sznurki, a w tym czasie prowadzący rozmawia z uczniami – niech wcześniej zajmą miejsce wokół bryły i dokładnie ją obserwują.

 

7. Rozmowa 10 min.

Czym różni się przestrzeń stworzona na ziemi od tej w pionie?

Co to znaczy tworzyć przestrzeń?

Co by było, gdyby stały same stelaże – bez sznurka i papieru, jaka byłaby wówczas różnica?

Jaki spektakl mógłby się rozegrać w takiej scenografii? O czym mógłby być?

Jak myślicie, od czego zaczyna scenograf? Skąd bierze pomysły? Co właściwie należy do jego pracy?

 

8. Wejście do labiryntu 10 min.

Uczniowie wchodzą do środka bryły. Oglądają świat ze środka, poruszając się między sznurkami, kładąc się, patrząc od dołu, z różnych perspektyw. Zapytaj, jak czują się w środku, jakie mają wrażenia, jak myślą, jak mógł czuć się Minotaur, jakie uczucia mógł przeżywać Tezeusz, jak czuje się człowiek, który miałby spędzić w takim miejscu całe życie? Ci z uczniów, którzy wolą zostać w środku, zostają w środku, ci, którzy chcą wyjść – wychodzą. Uczniowie, którzy wychodzą na zewnątrz, wyobrażają sobie, że oglądają zwierzęta w klatce. Zapytaj jednych i drugich o ich odczucia.

 

9. Podsumowanie 5 min.

Jaką przestrzeń chcielibyście stworzyć sami? Jakie macie pomysły na scenografię?

Zróbmy listę pomysłów i przy następnej inicjatywie teatralnej, warsztatowej możemy do niej sięgnąć.