Ilustracja, plac zabaw tor przeszkód – o różnych wizjach scenografii (J. Słowacki "Balladyna")
Kamila Paradowska

Ilustracja, plac zabaw tor przeszkód – o różnych wizjach scenografii (J. Słowacki "Balladyna")

Zajęcia są poświęcone zagadnieniu scenografii teatralnej. Uczniowie będą pracować nad zbudowaniem alternatywnych scenografii tej samej sceny tekstu dramatycznego. Do zabawy użyją prostych elementów np. sznura, kija, materiału, schodków oraz materiałów plastycznych. W tym scenariuszu został wykorzystany fragment „Balladyny”, ale schemat zajęć można wykorzystać do pracy z innymi tekstami.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 16-19 lat
  • Rodzaj zajęć -
  • Miejsce -
  • Czas 90 minut
  • Cel zajęć

    - twórcze podejście do pojęcia „scenografia”;
    - zaznajomienie z podstawowymi typami scenografii teatralnej;
    - stworzenie mini-spektaklu z wykorzystaniem różnej koncepcji scenografii.

     

  • Metody pracy pokaz, inscenizacja, gry i zabawy teatralne, ćwiczenia plastyczne

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Pusta przestrzeń sali (najlepiej sala gimnastyczna, aby łatwo było przygotować cztery osobne scenografie)

Środki dydaktyczne

- fragment tekstu literackiego (dowolnie wybrany - konepskt zajęć dotycyz przykładu z "Balladyny" Słowackiego);

- sznur gruby, jeden kolor (min. 5 metrów);
- kij od szczotki (najlepiej drewniany);
- duży kawałek materiału (koc, prześcieradło, zasłona);
- duży arkusz szarego papieru (wielkości człowieka z rozpostartymi ramionami);
- rolka miękkiego papieru;
- taśma malarska;
- farby akrylowe (kilka kolorów);
- stelaż do naciągnięcia papieru (np. wieszak na ubrania) lub miejsce do ekspozycji obrazu;
- niewielkie przenośne schodki lub wolnostojąca drabina.

Przebieg zajęć

1. Rozgrzewka – żywy obraz 20 min.

Umieść w sali przedmioty – schodki, kij, koc, sznur. Podziel uczniów na dwie grupy, których zadaniem będzie stworzenie kolejno dwóch obrazów w oparciu o przedmioty (aktorzy) i komentarz (widzowie). Działanie zaczyna pierwsza osoba w jednej grupy, która może stanąć na środku lub użyć jakiegoś przedmiotu (np. wykonać gest za pomocą kija, wejść na schodki). Dołącza do niej następna, która wchodzi w przestrzenna relację z tą osobą. Każda kolejna musi ustawić się tak, żeby dopełnić obraz. Należy wykorzystać wszystkie elementy. Obraz nie ma tematu – każda osoba buduje kolejne sensy wg własnego pomysłu. Po utworzeniu pierwszej kompozycji poproś grupę widzów o komentarz dotyczący funkcji przedmiotów w obrazie. Potem poproś, aby grupy zamieniły się rolami.


Pierwszą grupę poproś o to, by znalazła dla przedmiotów zastosowanie zgodne z ich przeznaczeniem, drugiej grupie poleć, aby spróbowali potraktować je symbolicznie lub metaforycznie.

2. Baza literacka 15 min.

Poproś o przeczytanie z podziałem na role fragmentu utworu literackiego. Pamiętajcie o głośnym czytaniu didaskaliów. Nasza propozycja to scena z „Balladyny” Juliusza Słowackiego – przyjazd Kirkora do chaty Wdowy (tekst znajdziesz w załączniku do scenariusza). Porozmawiajcie krótko o przestrzeni i sensach zawartych we fragmencie.

Do moderowania rozmowy możesz wykorzystać pytania pomocnicze:
- gdzie dzieje się akcja?
- jakie elementy w przestrzeni zostały określone w dramacie (np. stół, drzwi, okno)?
- jakie rekwizyty występują w scenie?
- jaki charakter ma przestrzeń w tekście? (np. biedna chata, bogaty strój Kirkora)
- jak odbieracie nastrój tego miejsca, jaka panuje w nim atmosfera według Was?

3. Formy scenografii 40 min.

Podziel klasę na cztery zespoły i zapowiedz, że ich zadaniem będzie zbudowanie scenografii w oparciu o wylosowany zestaw materiałów. Zwróć uwagę, żeby uczniowie, budując sceny, myśleli także ruchu w tej przestrzeni i użyciu jej elementów w działaniu.

Zespół 1:
Ma do dyspozycji arkusz szarego papieru i farby oraz stojak, na który może naciągnąć arkusz tak, aby stanowił obraz.

Zespół 2:
W zestawie scenograficznym ma do dyspozycji: schodki, sznur, prześcieradło, kij.

Zespół 3:
Buduje ze wszystkich elementów dostępnych w klasie na co dzień (np. ławki, krzesła).

Zespół 4:
Do dyspozycji pozostaje rolka papieru do rysowania i taśma malarska.

Każda z grup maluje / buduje / ustawia swoją scenografię i próbuje w niej zagrać fragment sztuki lub tylko przeczytać.

Moderuj rozmowę wszystkich uczniów na temat powstałych scenografii. Możesz w niej wykorzystać te pytania:
- Jak poszczególne konwencje scenograficzne dopełniły inscenizację i wpływały na sens sceny?
- Jak każdy z typów scenografii wpływa na odbiór tekstu?

Zaproś zespoły do zaprezentowania sobie nawzajem scenek.

4. Podsumowanie 15 min.

Moderuj rozmowę wszystkich uczniów na temat powstałych scenografii. Możesz w niej wykorzystać te pytania:
- Jak poszczególne konwencje scenograficzne dopełniły inscenizację i wpływały na sens sceny?
- Jak każdy z typów scenografii wpływa na odbiór tekstu?

Materiały do pobrania

O autorach

Kamila Paradowska

Projektuje treści, uczy pisania, filmuje. Po kilkunastu latach pracy w teatrze i na uniwersytecie postanowiła zmienić swoje życie zawodowe. Założyła Dobrą Treść - także po to, aby dzielić się swoją wiedzą z innymi i poznawać ludzi, którym bliska jest praca ze słowem. Pod hasłem "dobra treść" wpisanym w Google znajdziesz jej blog, podkast i kanał na YouTube. Współpracowała zarówno z dużymi firmami (Aviva, Medicover, Bonami), ale także z mniejszymi przedsiębiorstwami z branży IT (Ququplay, Cloudeamons), instytucjami kultury i lokalnymi przedsiębiorcami z branży finansowej, hotelarskiej czy fitness. Jest autorką kursów internetowych: Treningi pisania i Blog ekspercki.

Kamila Paradowska

Podobne konspekty

  • Wiek 6-10 lat

    miniaturka konspektu Paleta zmysłów – w stronę tworzenia scenografii (mit o Demeter i Korze)

    Aleksandra Drzazga

    Paleta zmysłów – w stronę tworzenia scenografii (mit o Demeter i Korze)

  • Wiek 13-16 lat

    miniaturka konspektu Sala lekcyjna z innej perspektywy

    Aleksandra Drzazga

    Sala lekcyjna z innej perspektywy

  • Wiek 13-16 lat

    miniaturka konspektu Innym okiem – przestrzeń oglądana z różnych perspektyw

    Weronika Łucyk

    Innym okiem – przestrzeń oglądana z różnych perspektyw

  • Wiek 6-10 lat

    miniaturka konspektu Opowieści z czterech stron świata: Skandynawia

    Katarzyna Piwońska, konsultacja: Justyna Kieruzalska

    Opowieści z czterech stron świata: Skandynawia