Motto działań stanowi fraszka Jana Kochanowskiego pt. „Na młodość”. Zajęcia pomyślane są jako trzyetapowy cykl: składają się na niego dwie lekcje i samodzielna praca uczniów pomiędzy zajęciami. Przeprowadzą oni wywiady z przedstawicielami starszych pokoleń (np. dziadkami, rodzicami) na temat ich młodości. W oparciu o zebrany materiał reporterski podejmą dyskusję dotyczącą młodości, na koniec zaś podzielą się przemyśleniami i wnioskami.
Przestrzeń do pracy w grupach.
Arkusze papieru.
Uczniowie mogą nagrywać rozmowy na dyktafony (może być dyktafon w telefonie) lub robić z nich notatki.
1. Zapoznaj grupę z fraszką Jana Kochanowskiego „Na młodość”, która będzie inspiracją do podejmowanych działań. Pomówcie o przedstawionej w niej sytuacji lirycznej. Czego dotyczy komentarz podmiotu lirycznego? Jaką wizję młodości przedstawiono we fraszce? Co fraszka mówi o stosunku dojrzałych osób do młodości?
2. Powiedz uczniom, że młodość będzie tematem, którym zajmiecie się podczas tych i najbliższych zajęć. Ich zadaniem będzie przeprowadzenie wywiadów z dorosłymi członkami rodziny z różnych pokoleń, w których dowiecie się, jak postrzegają oni ten etap życia, czym on był/jest dla nich samych. Do tego wyzwania przygotujecie się podczas dzisiejszej lekcji.
3. Podziel grupę na zespoły i każdemu z nich przydziel do przedyskutowania jedno zagadnienie dotyczące wywiadu:
- jak umówić się na wywiad,
- sprzęt potrzebny podczas rozmowy,
- miejsce wywiadu,
- budowanie atmosfery spotkania,
- przebieg spotkania (etapy spotkania)
- wywiad - spontaniczna rozmowa czy trzymanie się planu?,
- zachowanie i wygląd reportera.
Poproś, aby grupy zapisały swoje przemyślenia w formie porad.
4. Zaprezentujcie pracę grup i wspólnie przegadajcie proponowane porady - w razie potrzeby skomentuj propozycje. Najcenniejsze wskazówki uczniowie zapisują sobie w notatnikach.
5. Zapoznaj uczniów z tematem wywiadów, które mają przeprowadzić. Poproś, aby przed kolejnymi zajęciami (lub w innym wyznaczonym terminie) porozmawiali z dorosłym członkiem swojej rodziny (babcią, wujkiem, rodzicem) na temat ich młodości (oraz ewentualnych „szaleństw młodości”, o których wspomina fraszka). Zastanówcie się wspólnie nad propozycjami pytań, które można zadać podczas takiej rozmowy.
1. Wrażenia ze spotkań
Zajęcia rozpocznij od pracy w trzy lub czteroosobowych zespołach stworzonych według klucza, którym jest wiek /etap życia rozmówcy (np. pokolenie dziadków, rodziców itd.) Poproś, aby uczniowie w grupach podzielili się wrażeniami z rozmów. Jak udało się prowadzone przez nich spotkanie, co było w nim interesującego, co było dla nich trudne? Może coś ich zaskoczyło, rozbawiło? Chodzi o pierwszą wymianę myśli dotyczących prowadzenia wywiadów, w mniejszym stopniu ich treści. Punktem odniesienia mogą być zagadnienia dotyczące wywiadu, które opracowaliście na poprzednich zajęciach.
2. Szaleństwa młodości
Rozdaj grupom po egzemplarzu fraszki „Na młodość”. Poproś, aby spojrzeli na zebrany materiał z wywiadów pod kątem ich treści. Zaproś uczniów do dzielenia się historiami i refleksjami na ich podstawie.
Możesz podać zespołom kilka pytań pomocniczych: Jakie „szaleństwa młodości” popełniali ich rozmówcy? Jak na owe szaleństwa reagowali niegdyś przedstawiciele starszego pokolenia, jak Wasi rozmówcy reagują teraz? Jakie są cechy „wiosny życia” człowieka?
3. Nasze szaleństwa młodości
Poproś uczniów, by pomyśleli chwilę o sobie - niech porozmawiają w grupach o tym, jak sami postrzegają bycie młodym. Na czym polegają ich szaleństwa młodości?
4. Twórcze przetworzenie obserwacji
Poproś uczniów, aby podsumowali swoje rozmowy, spostrzeżenia, obserwacje w formie krótkich scenek teatralnych pod wspólnym tytułem „Szaleństwa młodości wczoraj i dziś”. Zaprezentujcie scenki na forum i podzielcie się wrażeniami.
5. Podsumowanie
Usiądźcie w kręgu. Podzielcie się przemyśleniami z jakimi wychodzicie z zajęć.
Wiek 13-16 lat
Wiek 16-19 lat
Wiek 13-16 lat
Wiek 13-16 lat