Dokąd może nas zaprowadzić instrukcja?
Aleksandra Drzazga

Dokąd może nas zaprowadzić instrukcja?

Instrukcja: „zbiór zasad, przepisów ustalających sposób postępowania w danej dziedzinie. Instrukcje często związane są z działaniem.” Tak ten termin definiuje Wikipedia, podobne wyjaśnienia znajdziemy w słownikach języka polskiego. Zajęcia to pretekst do refleksji nad charakterem i językiem otaczających nas instrukcji. Dadzą też okazję do refleksji nad własnymi potrzebami i pytaniem: czy da się napisać instrukcję samego siebie lub instrukcję życia?

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 13-16 lat
  • Rodzaj zajęć etyka / filozofia, godzina wychowawcza
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 70 minut
  • Cel zajęć
    • zainspirowanie uczniów do refleksji na temat problemów współczesnego świata, a szczególnie konfliktu pomiędzy normami narzuconymi a potrzebami indywidualnymi;
    • zachęcenie uczniów do refleksji i formułowania własnego stanowiska na tematy poruszane na zajęciach;
    • zapoznanie uczniów ze specyfiką tekstów informacyjnych – instrukcje.
  • Metody pracy rozmowa , improwizacje ruchowe, ćwiczenia ruchowe

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Dużo wolnego miejsca do swobodnych działań ruchowych.

Środki dydaktyczne

Instrukcje przyniesione przez uczniów, kartki, długopisy, papier do Origami (kartka na uczestnika) oraz instrukcja do wykonania konkretnego modelu (https://www.youtube.com/watch?v=Cx4GfyIrB7M). Komputer, rzutnik.

Przebieg zajęć

1. Przygotowanie 10 min.

1. Rozdaj uczniom po dwie kartki i poproś o wykonanie z jednej z nich Origami (nie podawaj instrukcji).

Niech uczniowie wykonają model Origiami bez instrukcji, patrząc jedynie na wyświetlony na ekranie wzór (link dostępny na końcu scenariusza). Zatrzymaj prezentację na pierwszym ujęciu.
2. Niech uczniowie wykonają ten sam model według instrukcji wyświetlonej na ekranie. Pokaż uczniom całość filmu z instrukcją, możesz zatrzymać na każdym ujęciu.

Omów z uczniami zadanie:

- Kiedy było łatwiej: z instrukcją czy bez instrukcji ?

- Czy zawsze potrzebujemy instrukcji?

- Czy instrukcja ułatwiała, czy utrudniała wykonanie zadania?

- W jaki sytuacjach się przydaje, kiedy jest zbędna?

2. Praca w duetach 15 min.

  1. Podziel uczniów na dwie grupy. Jedna grupa buduje z siebie przeszkody, druga grupa prowadzi działanie w parach. Jedna osoba zamyka oczy, druga - podając instrukcje i asekurując - prowadzi ją w przestrzeni. Poproś najpierw o zamianę ról w obrębie duetów, a potem grup.
  2. Działanie w parach – poproś uczniów o utworzenie nowych par: niech jedna osoba będzie marionetką, druga jej animatorem, który decyduje o ruchu „lalki”. Po chwili daj znak do zamiany ról w parach.

Przeprowadź z uczniami podsumowanie tego etapu korzystając z następujących pytań:

- Czy instrukcje w przypadku działań z innymi ludźmi są potrzebne?

- Czy instrukcje w obu działaniach miały ten sam charakter?

- Kiedy instrukcja jest drogowskazem/wskazówką, a kiedy zmienia się w sztywny schemat? 

- W jakich sytuacjach spotykasz się ze wskazówkami, a jakich ze sztywnym schematem? Czy obie formy są potrzebne i dlaczego?

3. Analiza instrukcji 15 min.

Podziel uczniów na grupy 4-5 osobowe. Zaproś zespoły do przeanalizowania języka w instrukcjach przyniesionych przez uczniów: jakie są jego cechy charakterystyczne? Poproś uczniów o zwrócenie uwagi na typowe słownictwo, budowę zdań, formy czasownika.

Niech uczniowie wymienią cechy, które odnaleźli. Pomóż im w razie potrzeby w nazywaniu środków językowych użytych w instrukcjach i określcie cel ich użycia. Każda grupa przedstawia wyniki swojej pracy. Poproś uczniów o zapisanie informacji w widocznym miejscu. Porozmawiajcie o specyfice języka instrukcji.

4. Instrukcja... samego siebie 20 min.

1. Porozmawiaj z uczniami o różnych niepisanych kodach i zasadach, które regulują relacje społeczne, międzyludzkie. W jakich sytuacjach są odczuwalne? Spróbujcie je wspólnie nazwać, wymienić.

Po rozmowie zaproś uczniów do indywidualnej pracy. Niech każdy z nich przez chwilę zastanowi się nad idealnym funkcjonowaniem siebie – chodzi o dowolne elementy dotyczące codzienności i rzeczywistości społecznej. Następnie poproś o zapisanie tej wizji, korzystając z języka typowego dla instrukcji.

2. Podziel uczestników na grupy pięcioosobowe. Niech członkowie grup zapoznają się wzajemne z instrukcjami, a następnie kolejno wypełniają polecenia w nich zawarte. Jedna osoba (autor instrukcji) wciela się w obiekt działań, pozostałe stają się wykonawcami instrukcji. Np.: jeśli w instrukcji jest „Budźcie mnie delikatnie o 8 rano”, wtedy cała grupa budzi wykonawcę według zaleceń z instrukcji itd. W tym zadaniu grupy pracują równolegle i brak elementu prezentacji pracy pozostałym zespołom.

Poproś uczniów, żeby powiedzieli, jak się czuli, kiedy inni wypełniali ich instrukcje. Czy spełnianie czyichś oczekiwań jest sprawą łatwą czy trudną? W jakich sytuacjach społecznych realizujecie czyjeś oczekiwania i jak się z tym czujecie?

5. Podsumowanie 10 min.

Zostaw uczniom moment na indywidualną refleksję, następnie zachęć wszystkich do wypowiedzi. W rozmowie podsumowującej możesz posłużyć się następującymi pytaniami:

- Czy zawsze potrzebujemy instrukcji?

- Czy istnieje „instrukcja życia"? 

- Czy każdy człowiek może postępować według takiej samej instrukcji, tych samych wskazówek?

Niech uczniowie, używając języka instrukcji, napiszą wspólnie instrukcje obsługi człowieka. Jakie elementy się w niej znajdą? Czy możliwe w ogóle jest napisanie wspólnej instrukcji życia dla każdego?

Zobacz też

O autorach

Aleksandra Drzazga

Nauczycielka w ZSOT w Lublińcu, reżyserka teatru dzieci i młodzieży (dyplom we wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych), edukatorka teatralna. Przez 14 lat prowadziła autorskie zajęcia wychowanie do twórczości-teatr jako część projektu Klasy Aktywności Twórczej w publicznej szkole w Bytomiu. Autorka artykułów z zakresu edukacji kulturowej. Prowadzi własny projekt "Teatr. Szkoła", czyli warsztaty z pedagogiki teatru dla klas z bytomskich szkół podstawowych w Bytomskim Centrum Kultury. Prowadzi warsztaty dla nauczycieli z zakresu pedagogiki teatru, edukacji teatralnej i kulturalnej. Obecnie wspiera nauczycieli w realizacji projektów edukacyjno-kulturalnych w Bytomskim Programie Edukacji Kulturalnej POKŁADY KULTURY.

Aleksandra Drzazga

Podobne konspekty

  • Wiek 13-16 lat

    miniaturka konspektu W tym jest siła! – ćwiczenia z Newtonem

    Agata Łukaszewicz

    W tym jest siła! – ćwiczenia z Newtonem

  • Wiek 13-16 lat

    miniaturka konspektu Być tu i teraz

    Aleksandra Drzazga

    Być tu i teraz

  • Wiek 13-16 lat

    miniaturka konspektu Co było, a co jest? – o wprowadzaniu zmian

    Katarzyna Kotarska

    Co było, a co jest? – o wprowadzaniu zmian

  • Wiek 16-19 lat

    miniaturka konspektu Prawa człowieka – moje prawa

    Karolina Pluta

    Prawa człowieka – moje prawa