Podczas zajęć uczniowie badają trzy zasady dynamiki Newtona poprzez ćwiczenia oparte o pracę z ciałem wykorzystywane w teatrze fizycznym. Nauczyciel przeprowadza uczniów przez proces: zaczynając od rozgrzewki (uruchomienia ciał uczestników) poprzez ćwiczenia praktyczne (doświadczenie) do ich obserwacji i analizy. Uczniowie odkrywają i przyporządkowują zasady działania sił do sekwencji ruchowych, które wykonali.
Wolna przestrzeń do działań ruchowych.
Kartki z instrukcjami dla grup performerów (można je też podać ustnie). Wydruki zasad dynamiki Newtona (po jednym dla grupy).
Poproś uczniów, by każdy znalazł sobie miejsce w sali, tak by nie dotykać innej osoby. Daj sygnał (np. klaśnięcie), by każdy z uczniów poruszał się swoim tempem. Zadanie polega na koncentracji na sobie, dlatego poproś, by każdy chodził we właściwym sobie tempie, swobodnym krokiem. Poproś uczniów, aby na kolejne klaśnięcie rozgrzali swoje ciała – zaproponuj im krążenie ramionami, następnie rozgrzewanie głowy, ramion, rąk. Podreśl, by nie utrzymywali kontaktu wzrokowego z innymi osobami. Na koniec tej sekwencji daj sygnał: zatrzymujemy się. Wprowadź nowe zadanie: niech uczniowie, pozostając w ruchu, na klaśnięcie i polecenie (np. o treści: „trzy nogi, jedna ręka na ziemi”) w parach tworzą rzeźbę odpowiadającą podanym wytycznym (a więc w przykładzie trzy nogi i jedna ręka dotykają ziemi). Pozwól im na chwilę zastygnąć i wytrwać w bezruchu. Daj klaśnięciem sygnał do powrotu do spaceru. Kilkukrotnie zmień kombinację rąk i nóg (możesz też dodać inne części ciała) podawaną w poleceniu.
Etap zakończ podziałem na grupy – na klaśnięcie znów tworzą się pary, tym razem jednak sprawdzają, kto z danego duetu ma dłuższy kciuk. Poinformuj, że osoby z dłuższymi kciukami to grupa performerów, osoby z krótszymi to badacze.
Podziel perrformerów na cztery pary i jedną grupę 6-8 osobową. Rozdaj im opisy działań fizycznych (ćwiczenia):
Para nr 1: jedna, rozluźniona osoba z pary jest marionetką, druga zaś animatorem. Animator delikatnymi ruchami o różnym natężeniu siły porusza ciałem marionetki, a bezwładne jej ciało adekwatnie do przykładanej siły poddaje się jej. Osoby zmieniają się rolami.
Para nr 2: dwie osoby siedzą na podłodze, stykając się całą powierzchnią pleców. Ich zadaniem jest wspólnie wstać opierając się o siebie.
Para nr 3: partnerzy siedzą na podłodze naprzeciwko siebie, rozsuwają się i lekko wysuwają nogi zgięte w kolanach, podają sobie prawe dłonie, ich zadaniem jest wspólnie stanąć w półsiadzie.
Grupa performerów: członkowie zespołu tworzą ciasne koło, w środku którego stoi jedna osoba, zamyka oczy i odchyla się od pionu w przód, tył, na boki, nie upadając. Osoby, które ją otaczają zabezpieczają jej ruch i dbają, by powróciła do pionu, nie upadła.
Badaczom podzielonym na trzy zespoły rozdaj puste kartki oraz mazaki i wydrukowane trzy zasady dynamiki Newtona (każda grupa po jednej). Poleć im, aby obserwowali, testowali praktycznie poprzez naśladowanie performerów w poszczególnych działaniach, szkicowali na kartkach schematy sił działających w ciałach performerów i szukali w oglądanych ćwiczeniach zasad dynamiki Newtona, na przyjrzenie się każdemu z ćwiczeń mają 3-4 minuty. Badacze przechodzą pomiędzy kolejnymi parami i grupą performerów. Odliczaj ten czas, reguluj zmiany i ich kolejność (np. wyznacz koło i poproś, by grupy badaczy przechodziły zgodnie z ruchem wskazówek zegara).
Podsumuj z uczniami odkrycie każdej z grup: zwróćcie uwagę, czy określone ćwiczenie zostało prawidłowo przyporządkowane? Zaproś performerów i badaczy do dyskusji w oparciu o swoje doświadczenia, obserwacje i rozrysowane szkice.
Podziel uczniów na nowe grupy i poproś o opracowanie własnego ćwiczenia, by zilustrować działanie wybranej zasady dynamiki Newtona.
Wariant: Poleć uczniom, aby potraktowali zasady dynamiki Newtona jako metaforę relacji międzyludzkich i przygotują etiudy inspirowane konkretnymi zasadami.
Pedagożka teatru, dokumentalistka, absolwentka: wiedzy o teatrze, mediów interaktywnych i widowisk (Uniwersytet Adama Mickiewicza) oraz pedagogiki teatru (Uniwersytet Warszawski). Pracuje z dziećmi, młodzieżą, osobami z niepełnosprawnościami, nauczycielami. Od 2017 roku opiekuje się Archiwum Jana Dormana w Instytucie Teatralnym. Autorka artykułów o działaniach pedagogiczno-teatralnych Dormana.
Wiek 10-13 lat
Wiek 10-13 lat
Wiek 6-10 lat
Wiek 6-10 lat
