1. Co to za grzyb? 25 min.

Wyjaśnij uczniom, że podczas dzisiejszych zajęć zapoznacie się z fragmentem „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Spróbujecie odkryć, jakie obrazy chowają się za słowami użytymi przez narratora.

1. Podziel klasę na osiem grup. Rozdaj im kartki w formacie A4 i poproś o wyciągnięcie przyborów do rysowania. Każdej z nich daj inny fragment „Pana Tadeusza" z opisem grzyba [załącznik]. Niech każdy zespół przeczyta opis grzyba ze skupieniem na szczegółach, wyjątkowych cechach tego grzyba, które pojawiają się w tym opisie. Zadaniem każdej grupy jest naradzić się, jak może wyglądać opisany w utworze grzyb, a następnie narysować go na kartce. Poproś, aby uczniowie skupili się w rysunku na szczegółach, kolorze, jeśli potrafią takie informacje wyczytać we fragmencie tekstu.

Poproś, by uczniowie stworzyli galerię swoich prac na ścianach (np. przy pomocy taśmy malarskiej).

2. Ponownie rozlosuj między grupy cytaty z opisem grzybów. Niech każda ekipa upewni się, że nie jest to ten sam opis, który służył grupie do wykonania rysunku. Następnie poleć, aby obejrzeli wystawę prac i zamieścili opis pod obrazkiem, do którego ich zdaniem najbardziej pasuje. Gdy wszystkie opisy będą połączone z rysunkami, sprawdźcie, czy udało się je połączyć we właściwe pary.

3. Uczniowie otrzymują łacińskie nazwy grzybów, które wcześniej narysowali, Poproś uczniów, aby wyszukali zdjęcie grzyba i wpisali pod wykonanym przez siebie lub kolegów rysunkiem łacińską i polską nazwę grzyba.

4. Poproś, aby każdy zespół, który narysował grzyba, wyszukał w swoim fragmencie środki stylistyczne i podał ich nazwy. Zapiszcie ich nazwy na tablicy.

Podsumujcie tę część zajęć. Zapytaj:

Czy opis był pomocny w wyobrażeniu sobie grzyba? W jaki sposób wpłynął na ich wyobraźnię?

2. Po co ludziom grzybobranie? 20 min.

1. Podziel klasę na grupy czterosobowe. Poleć, by każdy zespół porozmawiał o swoich doświadczeniach i podejściu do zbierania grzybów. Niech wymienią się tym, co myślą o takiej formie spędzania czasu. Co według nich jest w tym fajnego/przyjemnego/ciekawego/nudnego?

2. Poproś, by każdy przeczytał po cichu opis grzybobrania.  

3. Poproś uczniów, aby nadal pracowali w grupach. Poleć, by każda grupa spróbowała odtworzyć kolejne elementy, które składają się na rytuał grzybobrania w świecie „Pana Tadeusza”. Niech ustalą, jakie reguły rządzą grzybobraniem.

4. Na koniec wspólnie porozmawiajcie o tym, co składało się na zwyczaj grzybobrania.

W podsumowaniu ćwiczenia zapytaj: dlaczego zdaniem uczniów autor poświęcił w utworze tak dużo miejsca na opis grzybobrania? Dlaczego ta sytuacja mogła być ważna dla ludzi?

3. Zamiast grzybobrania...? 35 min.

1. Poproś grupy, aby poszukały współczesnych zwyczajów / rytuałów. Niech pomyślą o sytuacjach, w których ludzie wspólnie biorą udział w jakimś działaniu i wymaga to od nich znajomości zasad lub założenia specyficznych ubrań bądź specjalnego sposobu poruszania się? Niech członkowie grup wymienią się pomysłami.

2. Poleć, aby każda grupa zastanowiła się, czy ona sama uczestniczy w jakimś działaniu, które ma charakter rytuału (jest regulowane jakimiś znanymi Wam wszystkim zasadami, sposobem poruszania się, ubiorem). Co to za sytuacja? Porozmawiajcie o niej.

3. Poleć grupom, aby wybrany przez siebie zwyczaj / rytuał opisali w formie instrukcji: na czym on polega, jakie zasady obowiązują uczestników? Niech przedstawią go w maksymalnie 10 zdaniach.

4. Poleć, aby zespoły przekazały sobie gotowe instrukcje zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Zadaniem grupy, która otrzymała instrukcję jest opisanie tego zwyczaju językiem poezji. Niech znajdą słowa, które pozwolą innym jak najlepiej wyobrazić sobie tę sytuację.

5. Dokonajcie prezentacji prac. Niech każdy zespół odczyta otrzymaną instrukcję, a następnie poetycką wersję opisu sytuacji. 

4. Podsumowanie 5 min.

Zastanówcie się wspólnie nad specyficznym wykorzystaniem języka, jakim posługuje się poezja – zapytaj uczniów:

- Jak myślą, dlaczego twórcy wykorzystują język poezji do opisywania rzeczywistości?
- Co Wam się podoba w takim używaniu języka? Co jest dla Was trudne?