1. Fala 5 min.

Robimy koło. Kiedy już wszyscy stoją w kole, puszczamy ręce.
Robimy „falę”, unosząc po kolei ręce do góry. Zróbcie kilka okrążeń, zmieniając kierunek po pełnym okrążeniu. Poproś dzieci, by złapały się za ręce i usiadły w kole. Powiedz im, że dziś zajmować się będą współpracą i że wszyscy są niezbędni, by zadanie się udało.

2. Iskierka 5 min.

Wszyscy trzymamy się za ręce. Ściśnij rękę dziecka siedzącego po lewej stronie, dziecko ściska rękę osoby po swojej lewej i tak iskierka-sygnał wędruje, aż wróci do ciebie. Pierwsze okrążenie można zrobić z dźwiękiem (klik, podaj dalej itp.), z widocznym uściskiem dłoni (jak na przywitanie), tak by dojść do magicznej, tajnej iskierki, kiedy wszyscy siedzą bez ruchu, w ciszy, a iskierka wędruje niewidoczna i można ją tylko poczuć. W przypadku najmłodszych grup warto jest jednak zrobić to ćwiczenie najpierw w wersji widocznej, tak by wszyscy zrozumieli zasadę przekazywania iskierki.

3. Wprowadzenie tematu 5 min.

Można włączyć szantową muzykę instrumentalną albo nagranie szumu fal. Zapytaj, czy dzieci wiedzą, kim są piraci, gdzie mieszkają (na statku), czym się zajmują, co to jest żeglowanie, gdzie można znaleźć skarb. Omawiamy, jak wygląda statek (pokład, burty, maszty, bocianie gniazdo, żagle). Podczas dyskusji warto wybrać nazwę wspólnego statku, by wzmocnić identyfikację dzieci z załogą jako wspólnotą.

Materiały pomocnicze:

– mapa postaci,

– rysunek statku.

4. Pływanie na tratwie 5 min.

Uczestnicy chodzą po sali, starając się równomiernie zapełnić przestrzeń, ale tak, by nikt nikogo nie dotykał. Najpierw dzieci chodzą, potem naśladują ruchy, które kojarzą się z pływaniem.
Różnicuj tempo – chodzenie bardzo wolno, szybko, na palcach, w podskokach, pływanie żabką, kraulem, pieskiem, do tyłu – wszystko tak, żeby się nie dotykać.

Opcje:

Kto zostanie dotknięty albo dotknie – krzyczy głośno „AŁĆ!”. Przestrzeń można ograniczyć przygotowanym, rozłożonym na podłodze materiałem. Tym razem poruszamy się bardzo wolno, uważając, by nikt nikogo nie dotknął. Dzieci muszą zachowywać się bardzo cicho, tak by nie obudzić wyimaginowanego zagrożenia (potwora, rekina itp.). Możesz wprowadzić opowieść np. o groźnych rekinach pływających w morzu – czyli poza wyznaczoną przestrzenią. Na hasło „REKIN!” dzieci zbijają się ciasno w gromadkę, tak by wszyscy się do siebie przytulili. Na hasło „REKIN SŁUCHA!” zbita ciasno gromadka musi być cicho.
Na hasło „REKIN ODPŁYWA!” – dzieci rozpraszają się równomiernie po wyznaczonej przestrzeni i znów chodzą bez dotykania.

5. Cisza na morzu 10 min.

Kreowanie zbiorowe wyimaginowanej przestrzeni – ćwiczenie rytmiczne, improwizacja.
Poruszamy się po sali przy muzyce, wyobrażając sobie, że znajdujemy się na statku. Kiedy wyłączasz muzykę – dzieci zatrzymują się i trwają bez ruchu (kilka sekund), kiedy włączasz ją z powrotem, dzieci zaczynają się ruszać.
Po kilkukrotnym powtórzeniu wprowadzamy modyfikację – zamiast trwania bez ruchu, w momencie zatrzymania symulujemy wspólnie falowanie statku (przenoszenie ciężaru ciała z jednej nogi na drugą). Możesz własnym ruchem pokazywać kierunki, tak by wszyscy falowali razem. Statek przechyla się na prawo i na lewo/w stronę okna, w stronę drzwi (jasne dla dzieci orientowanie przestrzeni). Można wprowadzać proste czynności do wykonywania w pauzach muzycznych, każda aktywność trwa nie więcej niż minutę, powinny się zmieniać dynamicznie, tak by nie dochodziło do znudzenia dzieci, należy przerywać w kulminacyjnym momencie i przechodzić do spaceru przy muzyce.

6. Wybór postaci 10 min.

Piraci idą spać – wszystkie dzieci kładą się na podłodze, zamykają oczy, w tle muzyka (spokojna szanta albo szum morza). Zacznij opowieść o wypływaniu statku z portu. Piraci otwierają oczy. Zapytaj, co widzą. Chmury? Dzieci wydają dźwięk szumu wiatru. Ptaki? Jakie? Naśladują głosy ptaków. Teraz wszyscy wyobrażamy sobie fale. Statek przechyla się na prawo i na lewo, w stronę okna, w stronę drzwi, dzieci turlają się na plecach, na brzuchu. Potem, ciągle w rymie falowania, siadamy na podłodze i dalej falujemy. Po kolei wywołuj dzieci, by wstały, cały czas przy tym własnym ruchem, ale też jasnym komunikatem słownym przypominaj o falowaniu. „Budzi się... X. Co najbardziej lubi robić twój pirat?”. Po odpowiedzi na pytanie pirat siada, czyli z powrotem zasypia. W krótkiej wymianie zdań z każdym z dzieci (maks. trzy pytania), ustalamy, kto jest jakim piratem. Ćwiczenie ma uruchomić wyobraźnię, decyzja, kto będzie jaką postacią, nie jest ostateczna.

7. Ahoj, piracie! 15 min.

Siadamy w kole. Poproś dzieci, by jeszcze raz pomyślały o swoim piracie, którym chcą być. Kogo można spotkać na statku? Chodzi głównie o to, by przypomnieć dzieciom, że pirat może być kimś, kto spisuje morskie historie (pirat pisarz), może być kucharzem, może być kapitanem, sternikiem, może być nawet porwaną księżniczką, która została piratką, albo piratem-czarodziejem. Jak się nazywasz, piracie? Co lubisz robić? Poproś każde dziecko po kolei, by wstało i przedstawiło swego pirata marzeń, pirata, jakim chciałoby być, gdyby piratem było. Dziecko wstaje i przedstawia się. Posłuży nam do tego prosta formuła. Dziecko, które wstaje, mówi: „AHOJ!”. Wszyscy odpowiadają chórem: „AHOJ!”. Dziecko, które wstało, przedstawia się: „JESTEM PIRAT/PIRATKA...”. Tu może paść wymyślone imię albo funkcja pełniona na statku. Wszyscy odpowiadają chórem: „AHOJ, PIRACIE/PIRATKO...!”. Kiedy już wszyscy przedstawią się w ten sposób, poproś, by dzieci kolejno wstały i przedstawiły się raz jeszcze, tym razem do imienia dokładając jeden wymyślony gest na przywitanie. W przypadku najmłodszych dzieci można zaproponować całej grupie jakiś prosty gest do powtórzenia (np. wyrzucenie dwóch rąk w górę).

8. Załoga piracka na statku 10 min.

Piraci chodzą po statku, każde dziecko stara się zachowywać tak, jak pirat, którego sobie wymyśliło. Twoim zadaniem jest moderowanie życia na statku. Poproś dzieci o wykonywanie podstawowych aktywności (do wyboru), każda aktywność trwa nie więcej niż minutę, powinny się zmieniać szybko: piraci szorują pokład, ciągną linę, stawiając żagle, wypatrują lądu (z prawej, z lewej), dostrzegają ląd i cieszą się (podskoki), kichają, śpią, budzą się z przeciąganiem i ziewaniem, boją się szczurów, które wyszły na pokład (piski, podskoki), machają do innego pirackiego statku, kopią, żeby znaleźć skarb, powtarzają pirackie przekleństwa („A NIECH TO DUNDER ŚWIŚNIE!”, „DO STU TYSIĘCY PIORUNÓW!”, „DO PIĘCIU TYSIĘCY SKISŁYCH ŚLEDZI!” itp.), powtarzają rytmiczne, skandowane okrzyki pirackie (w stylu: „ŁEJ HEJ!”, „U-HU!”, „AA-HOJ!”, „HOP i SIUP!”, ale też sylabizowane: „W GÓ-RĘ ŻA-GLE!”, „O-CE-AN”, „MO-RZA SZUM”). Powtarzanie okrzyków można łączyć z prostymi gestami, emocjami, dobrze jest też różnicować wysokość dźwięków, wprowadzać melodię w poszczególnych słowach.

9. Sztorm 5 min.

Kreowanie zbiorowe wyimaginowanej przestrzeni – ćwiczenie rytmiczne, improwizacja.
Zacznij opowiadać o wielkim sztormie i o statku, który wpada w przechyły. Wszystkie dzieci kładą się na podłodze i turlają się we wspólnym kierunku, raz wszyscy w lewo, pokonując całą dostępną przestrzeń, raz wszyscy na prawo. Wydajemy głośne dźwięki – okrzyki strachu, grozy i trudów wszelakich…

10. Trójkąt bermudzki 5 min.

Ostatnim ćwiczeniem wyciszającym jest trójkąt bermudzki. Statek trafia na mgły Trójkąta Bermudzkiego. Wszyscy zatrzymują się w leżeniu na podłodze, wyciszają się po sztormie, zamykają oczy – nauczyciel nakrywa wszystkich materiałem. Dzieci unoszą materiał na rękach, starają się być cicho, żeby nie zwabić groźnych potworów morskich. Powoli cała grupa wstaje, ale tak, by nikt nie znalazł się poza materiałem/mgłą. Dzieci podnoszą materiał jak dach, jak najwyżej, może mgła uniesie się i zniknie. Po kulminacyjnym momencie, kiedy wszyscy wyciągają się jak najwyżej, dzieci – cały czas animując materiał, tak by falował im na rękach i okrywał całą grupę – schodzą na podłogę. Piraci zasypiają, wspólnie głośno chrapiąc, puszczają materiał, leżą. Nauczyciel szybkim ruchem ściąga z całej grupy materiał. „POBUDKA SMYKI!”.