Scenariusz jest próbą teatralnego spojrzenia na mitologię. Zajęcia mają charakter podsumowujący – najlepiej zrealizować go na podsumowanie cyklu zajęć dotyczących mitologii, wykorzystując dotychczasową wiedzę uczniów. Zaproponowane ćwiczenia, materiały i pojęcia, umożliwiają spojrzenie na starożytnych bohaterów i łączące ich relacje jak na specyficzne figury myślowe, które pozwalają na krytyczną refleksję o współczesnej kulturze i życiu społecznym.
Sala z przestrzenią do swobodnego ruchu (praca w kole, w grupach).
Zapowiedz, że zaczniecie od przypomnienia sobie mitologicznych bohaterów. Poproś, aby jeden ochotnik wyszedł z sali, a reszta grupy ustawiła się w kole. Wspólnie wybierzcie postać mitologiczną, którą będzie pokazywać np. Achilles. Zaproś ochotnika do powrotu do sali. Powiedz, aby wskazywał kolejno osoby w kole, które mają bez słów pokazać cechę charakterystyczną, atrybut, historię określającą wybraną postać. Wybraniec prezentuje np. siłę, słaby punkt, atrybut fizyczny itp. Zgadujący może poprosić o pokazanie dowolną liczbę osób w kole – aż do momentu, gdy uda mu się rozpoznać postać wybraną przez klasę. Podkreśl, że każdy pokazujący musi znaleźć inny sposób na scharakteryzowanie danego bohatera. Nawet jeżeli chce pokazać tę samą cechę co poprzednik, musi zrobić to inaczej.
Runda trwa do odgadnięcia bohatera, który jest prezentowany. Ćwiczenie możecie powtórzyć dowolną liczbę razy (w zależności od tego, ile postaci mitologicznych chcecie opracować). Na końcu każdej tury zapytaj grupę, jaki obraz danej postaci mitologicznej wyłania się z prezentacji. Jakie cechy, zachowania wychwycili, czy obraz jest spójny itp.
Zapowiedz, że w kolejnym etapie będziecie odwoływać się w dalszym ciągu do mitycznych postaci, ale tym razem zwróćcie uwagę na łączące je relacje (skorzystajcie z historii mitologicznych znanych uczniom np. mitu o Ifigenii, Agamemnonie, Klitajmestrze, Achillesie, Artemidzie). Podziel klasę na podgrupy, tak aby każda osoba z podgrupy miała przyporządkowaną jedną postać z danej grupy relacji (w przypadku mitu o Ifigenii grupy liczyłaby pięć osób). Poproś uczniów, aby w formie „żywych obrazów” zaprezentowali relacje łączące bohaterów. Elementem pomocniczym może być sznurek, który uczniowie mogą wykorzystać jako sposób na zwizualizowane relacji łączących daną grupę postaci.
Wariant: Wszyscy uczniowie mogą pracować na tym samym micie (co będzie ciekawe porównawczo). Możesz też wybrać kilka mitów i grup postaci.
Dyskusja: Poproś uczniów, by zastanowili się, jaki obraz relacji się z tego wyłania. Niech spróbują nazwać te relacje (czy dane postaci są ze sobą blisko czy daleko, czy relację są pozytywne czy negatywne, a może trudno to określić, na ile dana postać jest wyrazista, co ja określa). Możecie prowadzić tę rozmowę po każdej z grupowych prezentacji.
Poproś uczniów, by wrócili do swoich grup i stworzonych obrazów. Niech zastanowią się, jaką współczesną sytuację mógłby zwizualizować ułożony przez nich wcześniej obraz (to może być sytuacja społeczna, polityczna, rodzinna itp.) Poproś, aby tak rozwinęli ten obraz – ożywili go, aby reszta grupy mogła się zorientować, co to za kontekst (mogą używać rekwizytów, słów, gestów itp.)
Zakończ ćwiczenie dyskusją, w której wspólnie przeanalizujcie zaprezentowane sytuacje, zastanówcie się czy te mitologiczne historie/relacje/konstelacje – są jakoś użyteczne do opisu współczesnych sytuacji społecznych.
Jako przykład uwspółcześnionej historii mitologicznej zaprezentuj fragment filmu „Antygona w Nowym Jorku" (tekst: Janusz Głowacki, reżyseria: Kazimierz Kutz).
https://www.youtube.com/watch?v=Da4vROPdJFg
UWAGA: Jeżeli masz więcej czasu możesz zaprezentować film w całości.
Zastanówcie się na współczesnym wymiarem mitologii w kontekście zaprezentowanego filmu. Przypomnij lub wyjaśnij pojęcie „archetypu”. Porozmawiaj z uczniami, na ile pojęcie to służy nam do zobrazowania, a na ile do zdemaskowania współczesnych zjawisk społecznych i kulturowych.
Wiek 13-16 lat
Wiek 13-16 lat
Wiek 10-13 lat
Wiek 13-16 lat