Mini-cyrk
Dagmara Żabska

Mini-cyrk

Scenariusz zajęć jest inspirowany książką Etgara Kereta „Tata ucieka z cyrkiem” i zakłada wprowadzenie dzieci w świat widowisk cyrkowych i sztuki kuglarskiej. Dzieli się na dwa bloki tematyczne – zajęcia kuglarskie i inscenizację popisów cyrkowych.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 6-10 lat
  • Rodzaj zajęć nauczanie zintegrowane, koło teatralne
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 215 minut
  • Cel zajęć
    • zapoznanie uczniów ze sztuką cyrkową;
    • wskazanie różnic między dawnym i współczesnym cyrkiem;
    • rozwijanie koordynacji ruchowej – motoryka duża;
    • rozwijanie zdolności manualnych – motoryka mała;
    • rozwijanie umiejętności swobodnej wypowiedzi na zadany temat;
    • kształcenie umiejętności współpracy w grupie;
    • stworzenie w grupie prostej etiudy ruchowej;
    • nauka wykonania makiety cyrku i prostej kukiełki z papieru;
    • poznanie tekstu literackiego Etgara Kereta ''Tata ucieka z cyrkiem".
  • Metody pracy inscenizacja, pokaz, pokaz fragmentów filmu lub spektaklu , praca z tekstem, ćwiczenia ruchowe, ćwiczenia plastyczne, ćwiczenia koordynacyjne, ćwiczenia konstruktorskie i manualne , ćwiczenia improwizacyjne

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Duża przestrzeń, w której można się swobodnie poruszać (np. sala szkolna z maksymalnie rozsuniętymi ławkami).

Środki dydaktyczne

Sprzęt kuglarski: chustki, piłki do żonglowania, talerzyki, kijki kwiatowe, maczugi. Pudełka z wyciętym jednym bokiem, skrawki materiałów, kolorowa bibuła, kolorowy papier, nożyczki, kleje, taśmy klejące, zszywacze, ledowe lampki choinkowe na baterie, latarki. Nagrania muzyki i widowisk cyrkowych (lub zdjęcia widowisk).

Dodatkowy opis

Cykl nie posiada sztywnych ram czasowych – zależy to od możliwości nauczyciela i uczniów. Podane przy etapach propozycje czasowe są tylko orientacyjne. Na zajęcia kuglarskie warto przeznaczyć co najmniej trzy spotkania z grupą, ale jeśli pojawi się taka chęć lub potrzeba, można wrócić do poszczególnych zadań. Na zajęcia o charakterze teatralnym proponujemy poświęcić trzy lub cztery spotkania. Do wyboru jest wariant z zastosowaniem teatru lalkowego lub żywego planu.

Przebieg zajęć

1. Spotkanie z książką 20 min.

Przeczytajcie i obejrzyjcie wspólnie książkę Etgara Kereta „Tata ucieka z cyrkiem”.

2. Wprowadzenie do świata cyrku 10 min.

Rozdaj dzieciom zdjęcia z widowisk cyrkowych – dawnych i współczesnych. Poproś, żeby na podstawie fotografii wymieniły specjalizacje cyrkowe. A może znają też jakieś inne? Niech o nich opowiedzą. Zapytaj uczniów, które zawody są według nich najciekawsze i dlaczego? Najbardziej niebezpieczne? Najtrudniejsze? Odwołując się do zdjęć i doświadczeń klasy, zastanówcie się, czym różni się nowoczesny cyrk od tego dawnego? Możesz powiedzieć, że dzisiaj w wielu krajach wykorzystywanie zwierząt w cyrku zostało zabronione.

Pokaż dzieciom fragmenty współczesnych widowisk cyrkowych.

Zapytaj, czy chciałyby nauczyć się sztuki cyrkowej i o których umiejętnościach marzą najbardziej.

3. List od taty-cyrkowca 5 min.

Poinformuj klasę, że otrzymaliście od bohatera książki list. Jego tekst przygotuj przed zajęciami. Zawrzyj w nim krótkie pozdrowienia i zaproszenie do sprawdzenia się w podstawach sztuki cyrkowej oraz tajemniczy pakunek (skrzynia/pudło/paczka), w której schowane są kuglarskie akcesoria a także instrukcje wykorzystania poszczególnych narzędzi – możesz je przygotować w wersji rysunkowej. Przeczytajcie list i wspólnie sprawdźcie, co zawiera przesyłka.

4. Mali kuglarze 90 min.

Rozpocznij z uczniami trening kuglarski według poniższych instrukcji. Możecie podzielić go na kilka spotkań oraz wracać do wybranych ćwiczeń.

ŻONGLOWANIE CHUSTKAMI

Rozdaj każdemu dziecku chustkę do żonglowania – niech ją podrzuci wysoko i złapie. Następnie poproś, żeby wszyscy zawiązali węzeł i teraz znowu podrzucili. Zaproponuj dzieciom zadania znajdujące się poniżej.

Ćwiczenia wykonywane indywidualnie:

  • przerzucanie chustki z ręki do ręki;
  • podrzut chustki, obrót dookoła własnej osi, złapanie chustki;
  • podrzucanie i łapanie z zamkniętymi oczami;

Ćwiczenia wykonywane w parach:

  • rzucanie jedną chustką pomiędzy partnerami;
  • równoczesne rzucanie chustek (każda osoba z pary trzyma w ręce jedną chustkę, na trzy/cztery rzucają swojądo partnera i łapią jego chustkę).

WĘDROWNE TALERZE

Stań z dziećmi w kole. Korzystając z patyka, rozkręć talerz, a następnie przekaż go na palec ucznia stojącego najbliżej ciebie. Powtarzaj czynność, aż cały krąg będzie miał na palcach wirujące talerze.

Warianty ćwiczenia:

1.Dzieci próbują przekazać sobie rozkręcony talerz z palca na palec. Sprawdźcie, jak daleko „dojdzie” talerzyk.

2. Dzieci przekazują sobie kolejne rozkręcone talerze na patykach.

KIJKI KWIATOWE

Rozdaj dzieciom zestawy flowersticków. Niech spróbują podrzucić kijek kwiatowy do góry i złapać go na kijkach kontrolujących. Kiedy wszyscy wykonają ćwiczenie, podziel klasę na pary. Poproś dzieci, żeby stanęły naprzeciw siebie i spróbowały przerzucać kijek kwiatowy między sobą.

PIŁKI/MACZUGI

Stajemy w szeregu. Weź do ręki maczugę. Po kolei rzucaj do każdego dziecka maczugę, a ono niech ją odrzuca. Maczuga powinna obrócić się o 180 stopni. Najpierw niech łapią obiema rękami, kiedy dojdą do wprawy - jedną.

Kiedy dzieci nabiorą wprawy, mogą ćwiczyć rzucanie i łapanie maczug w parach.

To samo ćwiczenie realizujemy z piłką.

KIJEK KWIATOWY

Powtórz ćwiczenia z flowerstickami z etapu czwartego. Dodaj nowe zadanie indywidualne: niech każdy weźmie do rąk kijki kontrolujące, a kijek kwiatowy położy na klatce piersiowej i przytrzyma brodą. Poleć uczniom, aby opuścili ręce niżej, na wysokość bioder, lekko odchylone do przodu. Potem niech puszczą kijek kwiatowy tak, żeby się sturlał po rękach, następnie po kijkach kontrolujących, a gdy będzie na samym końcu kijków – niech podrzucą go do góry i złapią na kijki.

Powtórz ćwiczenie z przekazywaniem talerza: jeśli dzieci swobodnie sobie z tym radzą, zaproponuj, żeby przerzucały go do siebie na patykach).

CHUSTKI

Rozdaj uczniom po dwie chustki – niech każdy weźmie po jednej chustce w dłoń, a potem przerzucają równocześnie  z jednej ręki do drugiej (na krzyż).

Zaproponuj dzieciom zadania znajdujące się poniżej.:

  • uczniowie przerzucają chustki z ręki do ręki, ale teraz najpierw jedną, potem drugą;
  • dodaj każdemu trzecią chustkę. Niech w prawej ręce trzyma dwie (A i C), w lewej jedną (B). Najpierw niech wyrzuca pierwszą chustkę (A) z prawej ręki, kiedy ta zaczyna opadać – wyrzuca z lewej (B) i zaraz łapie pierwszą (A) w lewą dłoń, wówczas wyrzuca z prawej trzecią (C), a łapie B i ponownie wyrzuca A, tym razem z lewej ręki. W czasie podrzutów (żonglowania) nie ma sytuacji, w której dwie chustki znalazłyby się w jednej dłoni, zawsze któraś jest w powietrzu.

PIŁKI

Niech dzieci dobiorą się w dwójki – przekaż każdej parze po jednej piłce. Poproś, aby rzucały ją do siebie. Najpierw niech łapią obiema rękami, kiedy dojdą do wprawy – jedną.

Kolejne ćwiczenia:

  • rozdaj każdej parze drugą piłkę: niech pierwsza osoba rzuca piłkę do partnera, a gdy jest w połowie lotu, wtedy kolejna osoba wyrzuca swoją piłkę.
  • rozdaj wszystkim parom po dodatkowej piłce. Jedna osoba ma dwie piłki (A i C), druga jedną – B. Pierwsza osoba wyrzuca piłkę (A), kiedy ta jest w połowie drogi, druga osoba wyrzuca drugą piłkę (B) i łapie A, pierwsza osoba wyrzuca C i łapie B.

5. Mini-cyrk - etiudy 90 min.

Przypomnijcie sobie krótko książkę Etgara Kereta „Tata ucieka z cyrkiem”.

PRZYGOTOWANIE ETIUD

Podziel klasę na 3-4 osobowe grupy. Poproś, aby grupy wybrały sobie specjalizacje (wszystkie z wyjątkiem żonglowania). Jeśli zawody będą się powtarzać, a żadna grupa nie będzie chciała zmienić profilu, zachęć je do wymyślania dodatkowych specjalizacji, które będą odróżniały zespoły od siebie (np. linoskoczkowie-klauni czy linoskoczkowie chodzący po linie na szczudłach).

Poproś, żeby każda grupa wymyśliła swój pokaz cyrkowy Zaproponuj, żeby bohaterem każdego występu był książkowy Tata. Przypomnij dzieciom, żeby uwzględniły w swoich pokazach postaci konferansjerów, którzy będą zapowiadali popisy (możecie przez chwilę porozmawiać o roli konferansjera w trakcie cyrkowych pokazów).

Sugestia: Możesz najpierw poprosić grupy o narysowanie swoich numerów cyrkowych w formie komiksu a następnie przekształcenie ich w scenki.

Kiedy zespoły skończą, niech pokażą swoją pracę pozostałym. Przed każdą prezentacją możesz włączać dźwięk werbla zapowiadający wyjątkowy numer cyrkowy. Po nim nie może zabraknąć braw!

Wariant:

Swoje scenki uczniowie mogą zaprezentować w formie teatru lalkowego. Zacznijcie od przygotowania teatru, w którym wystąpią bohaterowie.

Rozdaj każdej grupie duże pudło tekturowe z wyciętym jednym bokiem. Poproś dzieci, żeby zaprojektowały swój namiot cyrkowy – jakie powinien mieć kolory, jakie rekwizyty i scenografię niezbędną do realizacji ich widowiska.  Mogą projekt narysować na kartce albo od razu zastanawiać się, jak zaadaptować pudełko na potrzeby sceny cyrkowej. Pomalujcie pudełka zgodnie z projektami. Przygotuj też worek wypełniony materiałami, których dzieci będą mogły użyć do wykonania swoich cyrkowych aren (papier kolorowy, bibuła, tkaniny, choinkowe lampki, małe latarki itp.)

Poproś dzieci, żeby zaprojektowały i wycięły z tektury lalki–artystów cyrkowych. Mogą być pokolorowane lub wyklejone z kawałków gazet. Patyk do trzymania lalki powinien być przyklejony od góry, tak aby lalka mogła „występować” w pudełkowym cyrku.

Kiedy lalki będą gotowe, poproś dzieci, żeby zrobiły próbę. Zapytaj każdą grupę, jaką chce muzykę – zaproponuj im kilka fragmentów do wyboru.

Na koniec wszystkie grupy prezentują sobie nawzajem przygody i popisy cyrkowe Taty.

Zobacz też

O autorach

Dagmara Żabska

Dagmara Żabska

Podobne konspekty