1. Wybór tematu 5 min.

Zaprezentuj uczniom wybrany przez Ciebie temat i powiedz, że dzisiejsze zajęcia służą temu, by uważnie mu się przyjrzeć. Celem zajęć jest przygotowanie scen, które pomogą Wam stworzyć spektakl.

Temat do pracy możesz wybrać razem z grupą. Zapytaj, co uczestników aktualnie porusza, czy chcą zabrać głos ze sceny w jakiejś sprawie. Ważne, by praca nie była powierzchowna, a cały proces dawał każdemu uczniowi zarówno szansę na wypowiedź w wybranym temacie, jak i poznanie różnych perspektyw.

Na potrzeby tego scenariusza wybrałam temat: KŁAMSTWO.

2. Rozgrzewka 10 min.

1. Poproś uczniów, by swobodnie przemieszczali się po sali zgodnie z zasadami: nie chodzimy w kółko, skupiamy się na sobie, nie wchodzimy w interakcję, przecinamy środek. [Zobacz ćwiczenie "Tratwa" w bazie filmów Teatroteki Szkolnej]

2. Gdy grupa będzie skupiona, poproś, by podczas chodzenia każdy spróbował wyobrazić sobie kłamstwo. Niech zastanowią się, w jaki sposób się porusza i spróbowali ten krok oddać w swoim spacerze po sali. Stopniowo zadawaj kolejne pomocnicze pytania, prosząc uczniów, by uzależnili swój ruch od odpowiedzi. Czy kłamstwo jest duże/małe? Ciężkie/lekkie? Lepkie/giętkie/puszyste? Jaki ma kształt/formę? Na trzy-cztery niech każdy zatrzyma się w pozie przedstawiającej kłamstwo. Poproś uczniów, by rozejrzeli się po sali. Następnie poproś o dobranie się w pary i krótką rozmowę na temat dotychczasowych skojarzeń.

Rozgrzewka służy temu, by skoncentrować się na wybranym temacie i zebrać jak najwięcej skojarzeń. Jeśli masz czas, możecie dłużej pracować nad tematem. Uczniowie mogą zmieniać się w parach, odpowiadając na kolejne pytania: z jakim smakiem/zapachem/kolorem kojarzy się kłamstwo? Z jaką sytuacją? Z jakim człowiekiem? Z jaką grupą społeczną? Pytania można mnożyć, warto jednak zwracać uwagę, by każda osoba w parze miała okazję do wypowiedzi.

3. Definicje kłamstwa 15 min.

Poproś, by każdy (myśląc o tym co pojawiło się w rozgrzewce) napisał na kartce krótką definicję kłamstwa. Przeczytajcie po kolei na głos wszystkie definicje, po każdej zostawiając chwilę ciszy. Porozmawiajcie o nich: jakie są w nich podobieństwa, czym się różnią, jaki obraz kłamstwa przedstawiają?

Powstałe zdania to Wasz pierwszy materiał dramaturgiczny. Będziecie z nich korzystać w kolejnym ćwiczeniu, ale warto je zachować i wykorzystać w kolejnych etapach pracy.

4. Tworzenie etiud 45 min.

1. Podziel zespół na cztero- lub pięcioosobowe grupy. Zadaniem każdej z grup będzie stworzenie etiudy z wykorzystaniem stworzonych definicji.

Każdy zespół losuje konwencję sceny. Może to być na przykład: wywiad z kłamstwem, krótka historia o narodzinach kłamstwa, wystąpienie publiczne/wykład o kłamstwie, monolog kłamstwa, reklama kłamstwa. Przypomnij uczniom, że w etiudach powinna pojawić się definicja każdego członka zespołu.

2. Poproś każdą grupę, by na dużej kartce papieru narysowała kadr ze swojej sceny – to pomoże Wam w kolejnym etapie, gdy będziecie decydować o kolejności prezentacji etiud.

3. Grupy kolejno przedstawiają swoje etiudy. Po każdej prezentacji przeprowadź rozmowę: o zdanie zapytaj najpierw widzów, o czym ta scena dla nich była, co było jasne, a co niezrozumiałe? Następnie poproś o refleksje osoby prezentujące.

Na koniec porozmawiajcie o tym, co stworzyliście wspólnie. Zapytaj uczniów, jakie mają refleksje dotyczące powstałego materiału. Jakie informacje o kłamstwie udało się przekazać? 

4. Zastanówcie się, która ze scen mogłaby być początkiem, a która zakończeniem spektaklu oraz w jakim porządku można by ułożyć te sceny i jak je ewentualnie rozbudować. Zróbcie to wykorzystując namalowane wcześniej kadry scen.

Zapytaj uczestników o to, czy pojawiło się dla nich coś interesującego do dalszej pracy, np. wątek, który chcieliby rozwijać i czy na tym etapie pojawiła się w nich jakaś myśl/refleksja, którą chcieliby przekazać widzom, o czym chcieliby by ich spektakl mówił. Powiedz, że wybrana myśl nie musi padać w spektaklu bezpośrednio – można ją zakodować za pomocą teatralnych znaków. Tak by spektakl nie przekazywał tezy, a dawał widzom pole do interpretacji.