Zajęcia są przeznacozne dla dzieci w starszych grupach przedszkolnych. Sprawdzą się również w najmłodszych klasach szkoły podstawowej.

Podany czas pracy jest orientacyjny – zależy od tego, na ile Twoja grupa wejdzie w proponowane zadania.

1. Wprowadzenie do cyklu zajęć 10 min.

Przeczytaj albo opowiedz dzieciom legendę o Smoku Wawelskim.

2. W poszukiwaniu smoka 45 min.

Smok we mnie

Powiedz uczniom, że podobno każdy ma w sobie smoka. On często śpi, ale jeśli się skupicie, to może się odezwie.

Ustawcie się w kole, poproś, żeby zamknęły oczy i powtarzały za tobą dźwięki. Zacznij cicho mruczeć, po chwili nie to mruczenie się nasili, aż przemieni się w cichy warkot.

Kolejne odgłosy:

• gardłowe ziewanie,
• pomlaskiwanie
• warknięcie (ciche i głośne)
• gardłowe westchnięcia
• głośny przeraźliwy smoczy ryk
• smoczy śmiech
• smocze chrapanie.

Następnie niech dzieci proponują dźwięki, jakie może wydawać smok.

Smoczy krok

Poproś grupę aby ustawiła się w szeregu. Niech każdy spróbuje przejść przez salę jak smok. To samo ćwiczenie możecie zrobić w parach – smok ma przecież co najmniej cztery łapy.

Smocze łby

Rozdaj dzieciom skarpetki i rajtuzy, niech nałożą je na ręce tak, aby kciuk był w miejscu pięty, a pozostałe palce były nałożone do końca skarpety.

W ten sposób powstaje „łebek”; na wierzchnią część dłoni przyklejcie taśmą klejącą jedną lub dwie piłeczki, na których domalujcie oczy.   

Podziel dzieci na grupy tak, aby każdy smok miał co najmniej trzy głowy.

Zadania dla smoka:

• wszystkie głowy patrzą do góry
• w prawo, w lewo
• wszystkie głowy ziewają
• kładą się spać
• są wściekle głodne
• ryczą ze złości.

Możecie to zadanie wykonywać wspólnie albo po kolei każdy smok wychodzi na środek i próbuje, a pozostali patrzą i podpowiadają zadania. Ciało smoka można przykryć zielonym materiałem albo schować za parawanem.

Smocze awantury

Poproś wszystkie smoki, żeby wymyśliły swoje scenki kłótni smoczych głów. Niech każde z dzieci zastanowi się, jakie cechy ma smok, który jest w nim (niecierpliwy, uparty, złośliwy itp.): każda głowa musi być inna – inaczej mówić, czego innego chcieć. Zwróć uwagę, żeby dzieci wymyśliły jak głowy zwracają się do siebie (możecie nadać smokom znaczące imiona nawiązujące do ich głównej cechy).

Zaprezentujcie sobie nawzajem scenki.

3. Księżniczki i rycerze XXI wieku 45 min.

Porozmawiajcie o roli księżniczki w legendzie o smoku. Co to znaczy „oddać komuś rękę”? Co dziewczyny myślą o tym, że w przyszłości ktoś miałby oddać ich rękę?

Czy chłopcy chcieliby nieznaną dziewczynę za żonę? Porozmawiaj z grupą o tym, jakie role w innych znanych im legendach i baśniach pełnią chłopcy, a jakie dziewczyny? Jak role chłopców i dziewczyn, kobiet i mężczyzn wyglądają współcześnie?

Poproś uczniów, żeby wybrali sobie imiona księżniczek i pseudonimy rycerzy. Niech składa się ono z imienia i przydomka określającego zaletę, mocną stronę danej osoby – dzięki temu, nie będzie problemu, nawet jeśli imiona będą się powtarzać (np. Elza Sprawiedliwa i Elza Wesoła).

Jak chodzą księżniczki, jak odpoczywają rycerze -

Porozmawiaj z grupą o tym, jakie czynności są w bajkach typowe dla dziewczyn i chłopców. Zastanówcie się, w jaki sposób są one wykonywane. Jak chodzą księżniczki? A jak rycerze? W jaki sposób patrzą na innych ludzi? Sprawdźcie to wspólnie – włącz dworską muzykę i poproś, żeby dzieci chodziły po sali tak jak księżniczki i rycerze. Po chwili zastanówcie się i zaprezentujcie sobie, jak chodzą współcześni ludzie, mężczyźni i kobiety? Możesz zmienić muzykę na współczesną (np. rytmiczną i dynamiczną) i sprawdzić, jak się z nią komponują oba sposoby poruszania się. Porównajcie je – czym się one różnią od siebie? W czym są podobne? Możecie podobnie przyglądać się innym czynnościom zaproponowanym przez dzieci..

Po zabawie ruchowej porozmawiajcie o tym, co to znaczy być księżniczką/rycerzem? Czy w dzisiejszych czasach można być księżniczką/rycerzem? Jeśli tak, to w jaki sposób się to przejawia?

Poproś dzieci, aby przypomniały sobie swoje imiona księżniczek i rycerzy. Skupcie się na wybranym przydomku i zastanówcie się, jak to się przekłada na ruch postaci. Postarajcie się poszukać charakterystycznych cech każdej z postaci, żeby były jak najbardziej różnorodne – mogą inaczej chodzić, układać ręce, mówić, mieć inne upodobania. Spróbujcie pokazać, jak tańczy, śmieje się i biega Wasza postać.

Zapytaj, jak rycerze i księżniczki spędzają wolny. Poproś dzieci, żeby zaimprowizowały scenkę „niedzielne popołudnie na królewskim dworze”.

„Bo najpierw muszę… ”

Zapytaj dzieci, o tym, jakie widzą różnice, pomiędzy bohaterkami i bohaterami legend/baśni, a współczesnymi ludźmi (np. ich rodzicami, rodzeństwem, postaciami z telewizji itp.). Czym zajmowały się kobiety i mężczyźni kiedyś, a czym obecnie? Czy zmienił się wygląd/ubiór? Zaproponuj improwizację teatralną: połącz dzieci w pary i poproś, aby dzieci wymyślił, co by się stało, gdyby współczesne kobiety/mężczyźni znaleźli się w sytuacjach znanych z legend i baśni. Np. król ogłasza, że ten, kto pokona smoka, dostanie rękę jego córki księżniczki. Ona to słyszy i przybiega do taty z pretensjami – to jest jej ręka i nikt nie będzie jej sobie brał. Król się złości, ze córka jest krnąbrna, córka wymyśla argumenty, dlaczego nie może jeszcze wyjść za mąż. Daj zespołom kilka minut na przygotowanie scenki, a potem zaprezentujcie je sobie nawzajem.

„Defilada najgorszych rycerzy świata”  

Wszystkie dzieci zamieniają się w rycerzy i rycerki – fajtłapy, które zgromadziły się na corocznym Światowym Turnieju Tchórzliwego Rycerstwa. Zadanie polega na tym, aby wybiec na środek sceny z własnym bojowym okrzykiem, pochwalić się, w jaki sposób zamierza się pokonać smoka i na odgłos smoka uciec w przerażeniu.

Przed każdym pokazem słychać rycerskie fanfary. Rolę ryczącego smoka odgrywają wszystkie pozostałe dzieci.