Innym okiem – przestrzeń oglądana z różnych perspektyw
Weronika Łucyk

Innym okiem – przestrzeń oglądana z różnych perspektyw

W trakcie zajęć uczniowie mają za zadanie przyjrzeć się wspólnie wybranej przestrzeni i opisać ją z innej niż własna perspektywy – każdy będzie tworzył tekst z punktu widzenia wylosowanego przez siebie narratora. Uczniowie będą mogli rozwinąć umiejętności z zakresu kreatywnego pisania, a także sprawdzić, co zmienia się w sposobie opowiadania w zależności od tego, kto opowiada. Na potrzeby tego scenariusza przykładową przestrzenią jest galeria handlowa.

Konspekt przeznaczony do pracy na języku polskim (opis przestrzeni, rola perspektywy w budowaniu narracji), godzinie wychowawczej (namysł nad postrzeganiem przestrzeni publicznej przez różnych użytkowników) lub do pracy z grupą teatralną (jako wprawka dramaturgiczna).

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 13-16 lat
  • Rodzaj zajęć język polski, plastyka / sztuka / wiedza o kulturze, etyka / filozofia, godzina wychowawcza, koło teatralne
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 55 minut
  • Cel zajęć
    • doskonalenie umiejętności z zakresu kreatywnego pisania;
    • charakteryzowanie postaci mówiących w tekście;
    • refleksja nad sposobem percepcji przestrzeni.
  • Metody pracy rozmowa , improwizacje słowne, ćwiczenia literackie

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Brak specjalnej aranżacji przestrzeni.

Środki dydaktyczne

Kartki, pisaki, tablica lub flipchart.

Karteczki z narratorami do rozlosowania wśród wszystkich uczniów (np. przedszkolak, nastolatek, osoba starsza, niepełnosprawny na wózku, pracownik serwisu sprzątającego, ochroniarz, kierownik marketingu galerii, obcokrajowiec, policjant wezwany do kradzieży, ściana przy wejściu głównym).

Przebieg zajęć

1. Rozgrzewka 5 min.

1. Wyjaśnij, że potrzebujesz kilku (trzech-czterech) ochotników do zadania, które będzie polegało na opisie sali lekcyjnej z wybranego miejsca w przestrzeni: można przyjmować różne pozycje np. stanąć na stole, kucnąć czy położyć się lub zająć miejsce za biurkiem nauczyciela i na bieżąco opowiadać innym, jak wygląda sala oglądana w taki sposób.

2. Ochotników poproś o opuszczenie sali i pojedynczo zapraszaj kolejne osoby, by oglądały salę w wybrany sposób i opisywały na głos swoje spostrzeżenia. Resztę klasy poproś o uważne słuchanie kolejnych opisów. Po wysłuchaniu wszystkich osób porozmawiajcie krótko o tym, czym różniły się od siebie poszczególne opisy, a co było w nich wspólne.

Wariant: Jeśli pracujesz z niewielką klasą, możesz poprowadzić to zadanie w formule, w której cała grupa doświadcza oglądania sali z nietypowej perspektywy:

Poproś uczniów, by rozeszli się po klasie i wybrali sobie jedno miejsce w przestrzeni. Uczniowie mogą przyjmować różne pozycje np. stanąć na stole, kucnąć czy położyć się czy zająć miejsce za biurkiem nauczyciela. Zapytaj kilku ochotników o to, jak odbierają przestrzeń sali z zajmowanego właśnie miejsca. Jaka jest perspektywa różnych osób na tą samą przestrzeń?

2. Przywoływanie przestrzeni 15 min.

Zapytaj uczniów, w jakich galeriach handlowych najczęściej bywają. Zdecydujcie się na jedną z nich, aby odnosić się do tego samego, konkretnego miejsca. Poproś, by uczniowie dobrali się w pary i postarali się przypomnieć sobie przestrzeń wybranej galerii. Niech wymienią się miedzy sobą doświadczeniami związanymi z tym miejscem – na zasadzie luźnych skojarzeń i bardziej szczegółowych faktów związanych z korzystaniem z galerii.

Zbierzcie Wasze obserwacje na forum: jakie elementy pojawiły się w opowieściach o wizycie w galerii? Zapytaj kolejno o emocje, sposób korzystania z przestrzeni, konkretne strefy przywołane w opowieściach.

Następnie poproś uczniów, aby zastanowili się, kto korzysta z galerii? Czy wśród jej użytkowników da się wskazać jakieś typy?

Jeśli uczniowie podają opinie (np. w galerii miło spędza się czas), zapytaj ich o uzasadnienie, poproś o podanie konkretów (np. w galerii jest kino, kilka restauracji i park linowy, galeria jest klimatyzowana). Moderuj rozmowę tak, aby swoje odczucia związane z przestrzenią galerii uczniowie motywowali konkretnymi właściwościami, możliwościami tego miejsca.

 

3. Galeria z różnych perspektyw 30 min.

1. Zapowiedz, że za chwilę podzielicie się na grupy i każda z nich będzie miała za zadanie opisać przestrzeń przywołanej galerii handlowej z perspektywy konkretnej osoby, która się w niej pojawia. Każda grupa wylosuje karteczkę określającą narratora – poproś, aby uczniowie nie zdradzali sobie wzajemnie, jaką postać wylosowali.

Po stworzeniu grup i wylosowaniu narratorów poproś zespoły, by zastanowiły się, jak ich narrator może postrzegać galerię – co robi w tej przestrzeni, co widzi, na co będzie zwracał szczególną uwagę i jakich może doświadczać emocji?

Przykładowe hasła:

Przedszkolak, nastolatek, osoba starsza, niepełnosprawny na wózku, pracownik serwisu sprzątającego, ochroniarz, kierownik marketingu galerii, obcokrajowiec, policjant wezwany do kradzieży, ściana przy wejściu głównym etc.

Na napisanie tekstów daj uczniom ok. 8-10 minut.

2. Poproś, by każda grupa zaprezentowała na forum swój tekst. Zapytaj odbiorców o wrażenia. Które elementy opisu ulegają zmianie w zależności od tego, kto opowiada? Czy dla narratorów to ta sama przestrzeń? Na co zwracaili uwagę pracownicy, a na co klienci?

 

4. Podsumowanie 5 min.

Wspólnie zastanówcie się, jakie aspekty przestrzeni wydobywa perspektywa różnych osób. Jakie konsekwencje dla tekstu ma wybór określonego narratora?

O autorach

Weronika Łucyk

Absolwentka teatrologii i kultury współczesnej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Szkoły Pedagogów Teatru organizowanej przez Instytut Teatralny w Warszawie. Jako krytyczka teatralna publikowała m.in. w "Didaskaliach" i Internetowym Magazynie "Teatralia", a także na portalach teatralny.pl i taniecpolska.pl. W Teatrze Wybrzeże pracuje jako pedagożka teatru prowadzi warsztaty oraz spotkania z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi. Prowadzi zajęcia z podstaw pedagogiki teatru dla studentów wiedzy o teatrze na Uniwersytecie Gdańskim.

Weronika Łucyk

Podobne konspekty