Paleta zmysłów – w stronę tworzenia scenografii (mit o Demeter i Korze)
Aleksandra Drzazga

Paleta zmysłów – w stronę tworzenia scenografii (mit o Demeter i Korze)

Podczas zajęć uczniowie uruchamiają zmysły do poznawania literatury i rzeczywistości. Myślenie o kolorach, fakturach, zapachach, dźwiękach, pozwoli im przełożyć doznania literackie na wizje plastyczne. Scenariusz zakłada przygotowanie scenografii do mitu o “Demeter i Korze” oraz odegranie w niej scen – tematem przewodnim w budowaniu scenicznej opowieści są zmysły.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 6-10 lat
  • Rodzaj zajęć język polski, plastyka / sztuka / wiedza o kulturze, koło teatralne
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 90 minut
  • Cel zajęć
    • uruchomienie w uczniach zmysłowego doświadczania świata;
    • wspieranie uczniów w pracy nad przekładem intersemiotycznym;
    • praca scenograficzna z wybranym mitem;
    • uruchomienie w uczestnikach myślenia kolorem, fakturą, materiałem.
  • Metody pracy rozmowa , pokaz, instalacja, inscenizacja, improwizacje słowne

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Sala gimnastyczna bądź lekcyjna (po rozsunieciu ławek).

Środki dydaktyczne

Na tych zajęciach sprawdzą się wszelkie nietypowe materiały do działań plastycznych. Ważne, aby to nie były materiały tradycyjnie używane na zajęciach plastycznych. Skompletuj wcześniej taki zestaw tworzyw. Wspaniale sprawdzą się kawałki drutu o różnej grubości i kolorach, fragmenty siatek podtynkowych, kawałki folii i różnorakiej tektury, fragmenty rurek plastikowych,  otuliny izolacyjne itp.

Możesz spytać uczniów, czy mają w domu pozostałości tego typu materiałów i poprosić o przyniesienie na zajęcia.

Przebieg zajęć

1. Rozmowa na forum 5 min.

Poproś uczniów, by wymienili,  jakie zmysły znają, a następnie zastanowili się, którego z nich używają najczęściej, a którego najrzadziej.

Zastanówcie się wspólnie: po co nam zmysłowe doświadczanie świata?

Następnie wybierzcie wspólnie jeden mit, który potrzebny będzie do dalszej pracy. Na potrzeby tego scenariusza punktem odniesienia będzie mit o Demeter i Korze.

2. Rozgrzewka 15 min.

Powiedz uczniom, że za chwilę będą sobie nawzajem opowiadać ten sam mit w parach – każda osoba opowie historię, skupiając się w niej na jednym rodzaju doznań zmysłowych (np. jeśli to będzie słuch: odnotuje, co słyszał bohater, opisze szczegółowo natężenie, głośność dźwięków pojawiających się w otoczeniu itp.). Przed  opowiadaniem, każda osoba losuje jeden zmysł, z perspektywy którego będzie opowiadać historię.

Każda osoba w parze ma pięć minut na przedstawienie swojej wersji mitu. Zadaniem osoby słuchającej jest koncentrowanie uwagi na tym, jakie elementy o charakterze zmysłowym wprowadził narrator do opowieści. Daj znak do zamiany w parach.

Zaproś uczniów do podsumowania ćwiczenia. Co innego/nowego/ciekawego wniosła perspektywa zmysłowego opowiadania historii? Jakich środków używali narratorzy?

Poproś uczniów, aby odszukali osoby, które wylosowały ten sam zmysł i stworzyli z nimi grupę.

3. Praca nad scenografią 25 min.

Ćwiczenie 1

Każdemu zespołowi rozdaj jeden fragment mitu. Poleć, aby uczniowie zastanowili się nad tym, w jaki sposób zmysł przyporządkowany do grupy funkcjonuje w tej części tekstu. Co jest kluczowe w niej z perspektywy tego zmysłu?

W tym czasie rozłóż w klasie przyniesione wcześniej materiały.

Ćwiczenie 2

Poproś, aby każdy grupa zapoznała się z dostępnymi materiałami. Niech skupią się na wrażeniach związanych ze zmysłem przypisanym do danego zespołu. Niech wspólnie zastanawiają się, które z materiałów pomogą im wyrazić historię zawartą w ich fragmencie mitu w nawiązaniu do tego zmysłu.

Ćwiczenie 3

Powiedz zespołom, że na tym etapie ich zadaniem jest opracowanie scenografii do przypisanego im fragmentu mitu. Zaznacz, że do pracy będą mogli użyć tylko jednego tworzywa – niech zastanowią się, które będzie najbardziej adekwatne, z perspektywy wybranego zmysłu.

Pozwól grupie chwilę porozmawiać o propozycji plastycznego przedstawienia fragmentu mitu. Daj im na to pięć minut. Następnie poproś o wykonanie scenografii dla fragmentu mitu.

4. Praca nad etiudami i prezentacje 45 min.

Prezentacja scenografii

Poproś uczniów, aby rozstawili swoje scenografie w klasie. Następnie niech każda grupa opracuje etiudę teatralną przedstawiającą otrzymany fragment mitu z użyciem przygotowanej scenografii. Ważne, aby scena wydobywała z mitu elementy właściwe dla przyporządkowanego grupie zmysłu.

Prezentacja:

Zaproś zespoły, aby obejrzały kolejno wszystkie scenografie. Daj im na to moment. Następnie ustalcie kolejność prezentacji grup i poproś o odegranie historii opisanej w micie w scenografii.

W podsumowaniu spytaj uczniów:

Jaką rolę odegrały zmysły w budowaniu scenografii?

Jak scenografia funkcjonowała w poszczególnych scenach?

Jak zmysłowy charakter scen i scenografii przekładał się na odbiór poszczególnych fragmentów historii?

Zobacz też

O autorach

Aleksandra Drzazga

Nauczycielka w ZSOT w Lublińcu, reżyserka teatru dzieci i młodzieży (dyplom we wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych), edukatorka teatralna. Przez 14 lat prowadziła autorskie zajęcia wychowanie do twórczości-teatr jako część projektu Klasy Aktywności Twórczej w publicznej szkole w Bytomiu. Autorka artykułów z zakresu edukacji kulturowej. Prowadzi własny projekt "Teatr. Szkoła", czyli warsztaty z pedagogiki teatru dla klas z bytomskich szkół podstawowych w Bytomskim Centrum Kultury. Prowadzi warsztaty dla nauczycieli z zakresu pedagogiki teatru, edukacji teatralnej i kulturalnej. Obecnie wspiera nauczycieli w realizacji projektów edukacyjno-kulturalnych w Bytomskim Programie Edukacji Kulturalnej POKŁADY KULTURY.

Aleksandra Drzazga

Podobne konspekty

  • Wiek 10-13 lat

    miniaturka konspektu Prometeusz – fakty i mity

    Joanna Krukowska-Gulik

    Prometeusz – fakty i mity

  • Wiek 13-16 lat

    miniaturka konspektu Dedal i Ikar

    Aleksandra Drzazga

    Dedal i Ikar

  • Wiek 16-19 lat

    miniaturka konspektu Ilustracja, plac zabaw tor przeszkód – o różnych wizjach scenografii (J. Słowacki "Balladyna")

    Kamila Paradowska

    Ilustracja, plac zabaw tor przeszkód – o różnych wizjach scenografii (J. Słowacki "Balladyna")

  • Wiek 13-16 lat

    miniaturka konspektu Sala lekcyjna z innej perspektywy

    Aleksandra Drzazga

    Sala lekcyjna z innej perspektywy