Konspekty zajęć

Scenariusz jest pomysłem na interpretację spektaklu poprzez wyjście w rozmowie od kategorii przestrzeni. Autorka realizuje tę koncepcję na przykładzie spektaklu „Macbeth” Grzegorza Jarzyny (zapis dostępny online). Można jednak zaproponowane działania zaadaptować do omawiania innych przedstawień, w których przyjęte przez twórców rozwiązania przestrzenne są istotne dla odczytania dzieła.

W głowach widzów po obejrzeniu przedstawienia często rodzą się pytania– coś jest niezrozumiałe, coś innego nie daje spokoju, coś przywodzi na myśl odległe skojarzenia. W niniejszym scenariuszu te niewiadome stają się podstawą do rozmów o spektaklu. Uczniowie sami zdają pytania, a następnie szukają odpowiedzi.

Konspekt można wykorzystać przy analizie wielu przedstawień – w opublikowanej wersji punktem odniesienia jest spektakl „H.” w reżyserii Jana Klaty (na motywach „Hamleta”).

Lekcja służy przyjrzeniu się wspólnie z klasą odrębności dzieła literackiego i scenicznego. Po lekturze tekstu i obejrzeniu spektaklu uczniowie przyglądają się poszczególnym warstwom przedstawienia i zastanawiają nad istotą pracy reżysera jako adaptatora.

Zajęcia są przeznaczone do przeprowadzenia po wizycie klasy w teatrze. Uczniowie tworzą rysunki wybranych przez siebie scen, rozmawiają o nich w grupach i określają funkcję tych momentów dla całego przedstawienia. To okazja do podzielenia się wrażeniami, nazwania swoich emocji związanych z przedstawieniem, ale i zwrócenia uwagi na aspekt dramaturgiczny w spektaklu. Scenariusz można zrealizować w odniesieniu do dowolnego przedstawienia.

Scenariusz umożliwia podjęcie z klasą wstępnej analizy dowolnego przedstwienia teatralnego. Uczniowie wybierają najważniejsze dla siebie momenty spektaklu i przyglądają się rozwiązaniom scenicznym, które je budują. Poroponowane działania są okazją do zebrania wrażeń i potraktowania ich jako punktu wyjścia do interpretacji dzieła teatralnego.

Scenariusz pozwala uruchomić dyskusję po obejrzeniu spektaklu. Podczas zajęć klasa przygląda się przedstawieniu z perspektywy wybranych przez siebie postaci. Uczniowie charakteryzują bohaterów, starają się określić ich motywacje oraz przyjrzeć się stosunkowi do pozostałych postaci. Zajęcia można zaadaptować do poprwadzenia na różnych etapach nauczania. 

Podczas zajęć godziny wychowawczej sala szkolna zmienia się w swoiste laboratorium. Uczniowie wspólnie przerwadzają zmianę w przestrzestrzeni klasy i podejmują refleksję nad tym doświadczeniem. To okazja do podjęcia tematu szczególnie ważnego dla nastolatków, czyli zmiany. Uczniowie zastanowią się nad własnym stosunkiem wobec zmian i swoją sprawczością.

Zajęcia są pomysłem na pracę z kołem teatralnym. Po obejrzeniu filmu o skoku ze stratosfery Felixa Baumgartnera i dyskusji, uczniowie wspólnie tworzą tekst zbiorowy (lub zbiór tekstów indywidualnych) stanowiący ich własny komentarz do tego wydarzenia. Następnie podkładają powstały tekst techniką postsynchronu pod kolejne obrazy z filmu. Organizują dla widzów projekcję o charakterze montażu filmowo-teatralnego.

Celem cyklu zajęć jest przygotowanie przez uczniów teatralnej wypowiedzi dotyczącej tematu niepodległości i związanej z nim kategorii wolności. Warsztat skłania do refleksji na temat własnego, indywidualnego rozumienia tych pojęć. Zaprasza też do poszukiwania inspirujących – alternatywnych wobec znanych z historii politycznej głównego nurtu – postaci, które starają się lub starały o niepodległość i wolność w różnych dziedzinach życia. Podczas kolejnych spotkań uczniowie stają przed pytaniami o granice, ograniczenia (wewnętrzne i zewnętrzne ) i doświadczenie ich przekraczania, mają okazję do uświadomienia sobie oraz nazwania własnych granic i potrzeb związanych z poczuciem wolności, a także skonfrontowania oficjalnych narracji historycznych z osobistymi historiami.

Podczas zajęć koła teatralnego uczniowie zmierzą się z interpretacją fragmentów powieści Ferdydurke Witolda Gombrowicza. Uczestnicy warsztatów przyjrzą się gombrowiczowskim pojęciom gęby oraz formy, a następnie poszukają ich we własnym otoczeniu i doświadczeniu szkolnym. Zestaw sugerowanych ćwiczeń może dostarczyć materiału do zbudowania spektaklu teatralnego z okazji Dnia Edukacji Narodowej, opartego na motywach powieści Witolda Gombrowicza.