Konspekty zajęć

Scenariusz jest próbą teatralnego spojrzenia na mitologię. Zajęcia mają charakter podsumowujący - najlepiej zrealizować go na podsumowanie cyklu zajęć dotyczących mitologii, wykorzystując dotychczasową wiedzę uczniów. Zaproponowane ćwiczenia, materiały i pojęcia, umożliwiają spojrzenie na starożytnych bohaterów i łączące ich relacje, jak na specyficzne figury myślowe, które pozwalają na krytyczną refleksję o współczesnej kulturze i życiu społecznym.

W scenariuszu zostają zestawione dwa mity: o Demeter i Korze oraz Orfeuszu i Eurydyce. Uczniowie przyjrzą się motywowi miłości i śmierci w obu tekstach, poszukają podobieństw i różnic. Do uruchomienia refleksji nad stratą uczniowie wykorzystają malarskie przedstawienia mitologicznych bohaterów.

Podczas zajęć dotyczących mitu o Ikarze i Dedalu uczniowie skupiają się na zagadnieniu lotu i upadku. Punktem odniesienia będzie dla nich praca Pietera Breugla „Pejzaż z upadkiem Ikara”. Mówi się, że ten obraz wyraża stare flamandzkie przysłowie: „Pracy w polu nie jest w stanie przerwać nawet czyjaś śmierć”. Czy jest ono aktualne i dziś? Jak na to zagadnienie patrzą współcześni młodzi ludzie?

Zajęcia są podzielone na dwie części. Pierwsza dotyczy bezpośrednio mitu o Prometeuszu (jest jego przypomnieniem oraz utrwaleniem), druga służy jego przełożeniu na czasy współczesne i przyjrzeniu się temu, czy postawy prometejskie są obecne we współczesnym świecie.

Warsztat przeznaczony do poprowadzenia przed Dniem Kobiet pozwala na podjęcie z uczniami tematu płci oraz sposobu, w jaki jest ona przedstawiana i odbierana w naszej kulturze. Jego celem jest zachęcenie uczestników do spojrzenia na kobiecość jako konstrukt budowany przez konkretne gesty, zachowania, rekwizyty, język. Podejmowane z grupą działania dają pole do namysłu nad tym, w jaki sposób można rozszerzać myślenie o modelach kobiecości tak, by nie było to dla nikogo opresyjne, bolesne czy wykluczające.

Zajęcia pozwalają przeprowadzić uczniom charakterystykę bohaterów wybranej lektury, określić ich dążenia oraz zbadać relacje między postaciami. W tym celu uczniowie wyjonują formy lalkowe, a następnie umieszczają je w przestrzeni w sposób oddający strukturę relacji między postaciami. W dalszej części lekcji przy użyciu kolorowych sznurków klasa tworzy sieć powiązań konkretnych bohaterów, a za pomocą ruchu uczniowie próbują oddać charakter tych zależności.

Wariant pracy z kamerą wymaga przeznaczenia na na realizację konspektu dwóch jednostek lekcyjnych.

„Zaletą literatury jest to, że pozwala ludziom postawić się na miejscu innych” – pisał Immanuel Kant. Podczas tych zajęć uczniowie spróbują wcielić się w postaci literackie i odkryć dlaczego działają w określony sposób i dokonują konkretnych wyborów. Przyjrzą się temu, co i jak zapamiętują o bohaterach lektury po jej przeczytaniu. Scenariusz pozwala zwrócić uwagę na to, że każdy odbiorca może inaczej doświadczać danej postaci. Konspekt może być wykorzystany do omówienia dowolnej lektury lub spektaklu.

W sztuce często mamy do czynienia z podejmowaniem zjawisk o charakterze procesu. Miłość, przyjaźń, oswajanie, rozpad... - tę listę można poszerzyć o wiele innych pojęć. Ten scenariusz pozwala na pracę z wybranym pojęciem w kontekście dowolnie wybranej lektury. Uczniowie wychodzą od rozmowy dotyczącej danego pojęcia, a potem konfrontują to z omawianym tekstem. Następnie przy użyciu taśmy malarskiej szukają formy przestrzennej, która pozwala im ukazać przebieg danego procesu.

W tym scenariuszu proponujemy, aby pisanie charakterystyki bohatera zastąpić stworzeniem jego scenicznego portretu. Uczniowie wykonują serię zadań, która pozwala im zobaczyć literackie postaci w bardzo konkretnych aspektach i stowrzyć na tej podstawie sceny prezentujące bohatera. Korzystając z tego schematu, można zbudować kilka alternatywnych charakterystyk wybranego bohatera lub posłużyć się nim do zbudowania teatralnych portretów różnych postaci występujących w lekturze. Scenariusz może być także przeznaczony do pracy w kołach teatralnych do budowania postaci lub pracy nad adaptacją tekstu.

Czy analiza postaci fikcyjnej może przypominać dochodzenie kryminalne? W końcu w obu przypadkach trzeba zebrać drobiazgowy materiał, poznać środowisko bohatera i jego relacje z innymi postaciami... Mogą pojawić się sprzeczności, zatem warto zajrzeć głębiej, pod powierzchnię słów. Scenariusz można zrealizować w kontekście dzieła literackiego, filmowego czy teatralnego.