Na zgodę. Trening porozumiewania się
Magdalena Szpak, Justyna Czarnota

Na zgodę. Trening porozumiewania się

Warsztat  do spektaklu „Kolorowi ludzie” w reż. Honoraty Mierzejewskiej-Mikoszy z Opolskiego Teatru Lalki i Aktora. Poszczególne sceny z przedstawiania posłużą przyjrzeniu się mechanizmom konfliktu.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 6-10 lat
  • Rodzaj zajęć język polski, nauczanie zintegrowane, godzina wychowawcza
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 45 minut
  • Cel zajęć
    • analiza jednej ze scen przedstawienia „Kolorowi ludzie”;
    • przyjrzenie się mechanizmom konfliktu;
    • nauka podstaw Porozumiewania się Bez Przemocy.
  • Metody pracy rozmowa , improwizacje słowne

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Klasyczny układ sali, uczniowie mogą pozostać w swoich ławkach, ale niech blaty pozostaną puste.

Środki dydaktyczne

Plastelina (w ilości potrzbnej do ulepienia ludzika przez każdego ucznia).

Dodatkowy opis

Konspekt powstał do spektaklu "Kolorowi ludzie" (reż. H. Mierzejewska-Mikosza, Opolski Teatr Lalki i Aktora) we współpracy z programem Internetowy Teatr TVP.

Przebieg zajęć

1. Przypomnienie jednej ze scen spektaklu 5 min.

Zapytaj uczniów, czy pamiętają scenę w spektaklu, kiedy Ona i On stworzyli ludzi. Spróbujcie scharakteryzować tych ludzi: poproś dzieci, żeby przypomniały sobie, jak wyglądali i jak się zachowywali.

Uważnie wysłuchaj wszystkich odpowiedzi. Nie oceniaj ich, pozwól wybrzmieć wszystkim głosom.

2. Praca z plasteliną: ludzie podczas kłótni 5 min.

Zapowiedz uczestnikom, że dziś zajmiecie się zagadnieniem kłótni i przyjrzycie się temu, jak ludzie zachowują się w sytuacji konfliktowej oraz jak mogą lepiej się rozumieć z innymi.

Każdy uczeń ma do dyspozycji plastelinę. Poproś, by ulepił z niej jednego ludzika ze spektaklu. Niech ludzik przyjmie taką pozę, jakby się z kimś kłócił.

Możesz również dać uczniom do dyspozycji plastelinę w czterech kolorach: białym, żółtym, czerwonym i czarnym. Wówczas możliwym tematem pracy są również konflikty na tle rasowym.

3. Praca w parach: etiudy i prezentacje 10 min.

Gdy uczniowie skończą pracę, poproś, by w parze z kolegą/z koleżanką z ławki ustawili ludziki na blacie w taki sposób, aby było widać, że się kłócą. Powiedz, że powstałe figurki mogłyby się pojawić w scenie spektaklu – czego mogłaby ona dotyczyć? Powiedz uczniom, że mogą się inspirować tematami kłótni z przedstawienia lub zaproponować własne.

Niech uczniowie w parach ustawią swoje ludziki tak, jakby uczestniczyły w kłótni i zastanowią się,  co mówią do siebie w tej sytuacji? Każda osoba z pary ma tylko jedno zdanie, które może wypowiedzieć.

Ławki stają się sceną. Cała klasa może przemieszczać się, oglądając i słuchając każdej kłótni lub możesz poprosić tylko chętne osoby do zaprezentowania swoich scenek.

4. Dyskusja: jak ludzie czują się podczas kłótni? 10 min.

Po prezentacji zapytaj dzieci, jak ich zdaniem czują się ludzie podczas kłótni? Jak zmienia się ich sylwetka? Co się z nimi dzieje?

Ponownie uważnie wysłuchaj wszystkich odpowiedzi.

5. Podsumowanie: próba nawiązania porozumienia i poszukiwanie rozwiązań 15 min.

Zapowiedz dzieciom, że teraz przyjrzycie się uważnie jednej z sytuacji konfliktowych. Poproś chętną parę o wyjście na środek ze swoimi ludzikami i przedstawienie na forum klasy sytuacji konfliktowej stworzonej w poprzednim zadaniu.

Poproś stojącą na środku parę, by przypomniała, o co kłóciły się ich postacie i ponownie odegrała scenkę. Każdą osobę z pary prosimy kolejno o uzasadnienie, czemu ulepiony przez niego ludzik wziął udział w kłótni, co było powodem takiego zachowania. Może ktoś z klasy chciałby dopowiedzieć, jak on widzi motywacje postaci?  

Dopiero potem, gdy wysłuchacie głosu obu stron, zastanówcie się, czy zgoda jest możliwa i w jaki sposób można do niej doprowadzić.

Jeśli pozwala na to czas, niech więcej par powtórzy ten schemat działania.

Zadanie jest inspirowane zasadami komunikacji, które są podstawą porozumiewania się w idei Porozumienia Bez Przemocy Marshalla Rosenberga. Dlatego ważne jest, by nie szukać rozwiązań konfliktu od razu. Celem jest praca, która uwzględnia zrozumienie uczuć i wysłuchanie potrzeb obu stron.
Uważnie formułuj pytania o powody zachowania. Przykładowo, jeśli dzieci pracują na scenie ze spektaklu, która dotyczy kłótni o banana, to zapytaj je, jak myślą, dlaczego te dwie osoby kłócą się właśnie o to, czego tym osobom może brakować, czego w związku z tym potrzebują.

Zobacz też

Spektakl „Kolorowi ludzie” w reż. Honoraty Mierzejewskiej-Mikoszy z Opolskiego Teatru Lalki i Aktora

O autorach

Magdalena Szpak

Pedagożka teatru, trenerka, tutorka. Współtworzy Dział Pedagogiki Teatru w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Absolwentka Wydziału Wiedzy o Teatrze warszawskiej Akademii Teatralnej  im. Aleksandra Zelwerowicza, Szkoły Treningu Grupowego przy Fundacji Szkoła Liderów oraz Szkołę Trenerów Grup Wsparcia. Certyfikowana tutorka Szkoły Liderów. Prowadzi warsztaty głównie dla osób dorosłych, wspiera w rozwoju nauczycieli i edukatorów.

Magdalena Szpak

Justyna Czarnota

Pedagożka teatru, trenerka, kuratorka, managerka kultury. W latach 2016-2022 kierowniczka Działu Pedagogiki Teatru w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego. Obecnie jako freelancerka prowadzi warsztaty dla różnych instytucji i organizacji w całej Polsce oraz projektuje materiały edukacyjne i rozwojowe (przede wszystkim jako część składu Kolektywu Sensotwórczego). Jej głównym obszarem zainteresowania jest współczesny teatr dla dzieci, młodzieży i rodzin.

Justyna Czarnota

Podobne konspekty