Alternatywny "Kopciuszek"
Agnieszka Szymańska

Alternatywny "Kopciuszek"

Podczas lekcji uczniowie przyglądają się losom Kopciuszka i rozmawiają o współczesnych wariantach tej historii. Szukanie motywów z baśni w dzisiejszym świecie jest podstawą do tworzenia parafrazy literackiej. Podczas zajęć uczniowie bawią się literackim pierwowzorem, a finałem jest opracowanie w grupach słuchowisk z własnymi wersjami opowieści o współczesnych Kopciuszkach.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 10-13 lat
  • Rodzaj zajęć język polski
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 90 minut
  • Cel zajęć
    • zapoznanie z pojęciem literackiej parafrazy;
    • kształtowanie umiejętności analizy postaw bohaterów;
    • tworzenie własnej parafrazy literackiej na motywach baśni.
  • Metody pracy rozmowa , improwizacje ruchowe, burza mózgów

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Przestrzeń pozwalająca na ruch i pracę w grupach.

Przebieg zajęć

1. Rozgrzewka 10 min.

Poproś uczniów, by stanęli w kole i poprowadź krótką rozgrzewkę całego ciała – niech uczniowie zaczną od rozmasowania rąk, nóg, pleców oraz twarzy. Następnie poleć, by zaczęli poruszać się po całej przestrzeni sali (w różnych kierunkach). Niech podczas spaceru każdy przypomni sobie poszczególne postaci z baśni i wybierze jedną, która najbardziej zapadła mu w pamięć. Poproś, by uczniowie nie zdradzali imienia bohatera, ale cały czas chodząc po sali, zaczęli przybierać krok, postawę ciała, mimikę wybranego bohatera (podawaj te hasła w pewnych odstępach czasu, by uczniowie mieli chwilę na wybranie ruchu i oswojenie się z nim).

Poleć, by w momencie, gdy podasz imię bohatera, wszystkie osoby, które go wybrały, zastygły w pomniku ukazującym tę postać. Pozostałych poproś, by również się zatrzyali i z uwagą przyjrzeli  się pomnikom. Niech nazwą to, co widzą (pojawiające się skojarzenia, emocje, cechy postaci, o czym świadczy układ ciała, mina). Powtarzaj tę sytuację do momentu, aż wszyscy uczestnicy będą mieli szansę zamienić się w pomnik i usłyszeć pojawiające się skojarzenia z danym bohaterem.

2. Charakterystyka bohatera 10 min.

Podziel klasę na sześć podgrup. Rozlosuj pomiędzy nie po jednej z kluczowych postaci: Kopciuszka, Macochę, Ojca, Wróżkę, Księcia, Siostry. Poleć, by grupy zastanowiły się, jakimi wartościami otrzymany przez nich bohater kierował się w swoich wyborach? Poproś o przedstawienie wniosków na forum.

3. Współczesny Kopciuszek 25 min.

Poleć, aby zespoły zastanowiły się, jakie sytuacje, współczesne teksty kultury, zdarzenia z życia publicznego przypominają, kojarzą się im z motywami baśni o Kopciuszku.

Po kilku minutach przeznaczonych na dyskusję w grupach poproś, by zespoły stworzyły alternatywną historię współczesnego Kopciuszka. Punktem odniesienia dla każdej z grup niech będzie postać, z jaką pracowała ona na wcześniejszym etapie. Zaznacz, że uczniowie mogą rozwijać lub przekształcać motywy pochodzące z baśni, ważne, by zachowali wyraźne i istotne z ich perspektywy odniesienia do Kopciuszka".

4. Słuchowiska 25 min.

Poleć, by uczniowie opracowali prezentację swoich historii w formie słuchowiska. Niech przemyślą, jak przedstawić fabułę, by tekst oraz sensy były czytelne dla odbiorców, którzy będą ją odbierać tylko za pomocą słuchu. Jakie elementy oprócz słów powinny pojawić się w prezentacji? Zaznacz, że ważne, by słuchowisko angażowało wszystkich członków grupy.

5. Podsumowanie 20 min.

Zaproś grupy do zaprezentowania swoich słuchowisk i omówienia poszczególnych historii. Które zaproponowane sytuacje były ciekawe i dlaczego? Jakie motywy i tematy interesowały grupę poszczególnych twórców scen? Jaki morał płynie z waszych baśni?

Na koniec poproś uczniów, by spróbowali przyjrzeć się, jakie elementy baśni zostały wykorzystane w ich historiach. Powiedz im, że są autorami literackich parafraz. Zachęć, by uczniowie spróbowali określić, czym ten typ wypowiedzi literackiej się charakteryzuje, a ich odpowiedzi skonfrontuj z definicją.

Zobacz też

Charles Perrault, „Kopciuszek" w: tegoż „Baśnie", Warszawa 2014.

O autorach

Agnieszka Szymańska

Trenerka, tutorka, koordynatorka w programach rozwojowych Fundacji Szkoła Liderów. Absolwentka Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Podyplomowego Studium Menedżerów Kultury Szkoły Głównej Handlowej, Szkoły Pedagogów Teatru Instytutu Teatralnego. Stypendystka Ministra Kultury i  Dziedzictwa Narodowego w 2016 roku. Autorka projektów społecznych i materiałów edukacyjnych dla animatorów kultury, pedagogów teatru, nauczycieli i młodzieży. Od ponad 10 lat związana z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego i Teatrem 21.  Prowadzi szkolenia i warsztaty z obszaru budowania zespołów, projektowania działań społecznych i edukacyjnych oraz komunikacji. Certyfikowana nauczycielka jogi.

Agnieszka Szymańska

Podobne konspekty

  • Wiek 10-13 lat

    miniaturka konspektu Przepis na baśń

    Weronika Łucyk

    Przepis na baśń

  • Wiek 10-13 lat

    miniaturka konspektu Przemiana bohatera w baśni

    Agnieszka Szymańska

    Przemiana bohatera w baśni

  • Wiek 6-10 lat

    miniaturka konspektu Co może wyrazić dźwięk? – na przykładzie baśni "Kopciuszek"

    Katarzyna Piwońska

    Co może wyrazić dźwięk? – na przykładzie baśni "Kopciuszek"

  • Wiek 13-16 lat

    miniaturka konspektu Historia pewnej wyspy – warsztaty opowiadania

    Dorota Lesiak

    Historia pewnej wyspy – warsztaty opowiadania