Kamilla Kiermasz
„Otom ja sam jak drzewo zwarzone od kiści” – te słowa Kordiana stały się inspiracją dla scenariusza. Uczniowie, eksplorując metaforę drzewa, spróbują zbudować charakterystykę bohatera dramatu Juliusza Słowackiego. Zastanowią się także nad analogiami i różnicami pomiędzy współczesnymi młodymi ludźmi a ich rówieśnikami w dobie romantyzmu.
- kształcenie umiejętności analizowania i badania motywów postępowania postaci;
- ćwiczenie tworzenia charakterystyki bohatera w połączeniu z interpretacją obrazu;
- doskonalenie odczytywania sensów symbolicznych;
- utrwalenie wiedzy na temat kreacji bohatera romantycznego.
Przestrzeń umożliwiająca tworzenie prac plastycznych w grupach.
Arkusze papieru A4 (po jednym dla ucznia). Kopia obrazu C. D. Friedricha „Opactwo w dębowym lesie". Kilka arkuszy szarego papieru. Kartki samoprzylepne.
Zaproponuj uczniom zadanie:
"Wyobraź sobie, że jesteś drzewem. Narysuj, jak ono wygląda. Wykorzystaj szczegóły: rodzaj drzewa, korzenie lub ich brak, kształt pnia, grubość gałęzi, listowie…. Pamiętaj, że te elementy symbolizują cechy Twojej osobowości.”
Kiedy uczniowie skończą pracę, poproś, aby zawiesili rysunki na ścianach, tworząc z nich galerię. Obejrzyjcie ją wspólnie. Chętni mogą przedstawić efekty pracy na forum klasy, dokonując autocharakterystyki w kontekście wykonanego rysunku.
Za pomocą projektora wyświetl dzieło C.D. Friedricha ,,Opactwo w dębowym lesie”. Niech uczniowie rozważą, jak zanalizowaliby przedstawione drzewa, gdyby stanowiły portrety ludzi. Jakie typy osobowości prezentują?
Poproś uczniów o przeczytanie monologu Kordiana otwierającego akt I i wyszukanie w nim motywu drzewa. Niech przedstawią kilka hipotez, dlaczego bohater porównuje się do drzewa. Wróćcie wspólnie do dębów z obrazu Friedricha i skonfrontujcie z nimi osobowość bohatera dramatu.
Zapisz temat: ,,Otom ja sam jak drzewo zwarzone od kiści”. Diagnozujemy stan Kordiana, bohatera dramatu J. Słowackiego.
Poproś uczniów o przypomnienie i zdefiniowanie terminu Weltschmerz (być może, że pojawił się już w zaproponowanych hipotezach – wykorzystaj to). i odnieście go do sytuacji bohatera dramatu.
Wprowadź pojęcie hamletyzmu. Poleć uczniom, aby poszukali przykładów w tekście na to, że nastrój bohatera, pesymizm, stan melancholii skłaniają do hamletyzowania. Możesz podać przykłady takich słów Kordiana: ,,Żyć? alboli nie żyć?” czy ,,Mogłem być czymś… będę niczym”.
Zaproś uczniów do skonfrontowania dylematów bohatera dramatu z problemami współczesnego młodego człowieka. Podziel klasę na kilkuosobowe zespoły. Zadaniem każdej grupy jest ustalenie, jakim drzewem jest Kordian, a jakim współczesny młody człowiek? Zaznacz, by uczniowie wykorzystali narysowane wcześniej drzewa będące ilustracją ich osobowości. W dyskusji niech uwzględnią cechy postaci, zadbają o podanie przykładów działań, motywów postępowania i dylematów. Zaproponuj, by wnioski z rozmowy grupy przedstawiły w ciekawym zapisie graficznym na arkuszach szarego papieru (kartonach) lub w postaci ,,żywych” rzeźb przypominających drzewa (przypomnij, że każda z prac powinna zostać opatrzona komentarzem pisemnym lub ustnym przygotowanym przez zespół. Wspólnie porównajcie powstałe prace.
Na zakończenie zajęć naszkicuj na tablicy drzewo wiadomości dobrego i złego. Niech uczniowie zapiszą na przygotowanych wcześniej kartkach (może w kształcie liści), jak widzą jasne i ciemne strony okresu młodości – dojrzewania. Za pomocą magnesów lub taśm należy zainstalować odpowiednio: po prawej stronie drzewa pozytywne wskazania, a po lewej negatywne. Przyjrzyjcie się im i skomentujcie wspólnie.