Tworzymy Szkolny Klub Czytelniczy (z okazji Światowego Dnia Książki)
Monika Mioduszewska

Tworzymy Szkolny Klub Czytelniczy (z okazji Światowego Dnia Książki)

Cykl zajęć inaugurujących działanie szkolnego klubu czytelniczego zrzeszającego miłośniczki i miłośników czytania i promującego czytanie w szkole. Zawiera pomysły na kilka pierwszych spotkań, które pomogą zintegrować grupę i poznać jej czytelnicze upodobania. Rozwinięciem pracy klubu może być utworzenie szkolnego kanału YouTube o tematyce literackiej lub przedstawienia opartego na pomysłach uczennic i uczniów.

Konspekt zajęć można zrealizować w pracy nauczyciela-bibliotekarza lub wykorzystać podczas godzin wychowawczych. Można z nim pracować stacjonarnie lub online, a także hybrydowo.

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 13-16 lat
  • Rodzaj zajęć przygotowanie wydarzenia szkolnego / klasowego
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 270 minut
  • Cel zajęć
    • stworzenie przestrzeni do wymiany doświadczeń dla uczennic i uczniów zainteresowanych czytaniem;
    • przejście przez proces tworzenia szkolnego koła zainteresowań – integracja grupy;
    • zachęcenie młodzieży do dzielenia się swoimi zainteresowaniami z innymi (kanał YouTube, przedstawienie lub inna wybrana przez grupę forma).
  • Metody pracy pokaz, rozmowa , rozmowa kierowana, dyskusja, ćwiczenia literackie, ćwiczenia dramaturgiczne

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Sala z przestrzenią do ruchu (możliwość szybkiego rozsunięcia ławek) i pracy w grupach.

Środki dydaktyczne

II spotkanie: karteczki z kategoriami postaci i brystol do zpaisania wniosków z pracy grup.

III spotkanie: przybory do pisania i kartki A4 (po jednej dla uczestnika).

V spotkanie: przybory do pisania, kartki A5 (po jednej dla uczestnika).

VI spotkanie: sprzęt RTV z opcją nagrywania obrazu i dźwięku (kamera, telefon z kamerą itp.).

Dodatkowy opis

Na początek daj ogłoszenie w szkolnym radiowęźle, gazetce czy tablicy informacyjnej o naborze do Szkolnego Klubu Czytelniczego. Możesz też pracować ze swoją klasą na godzinach wychowawczych, wtedy pomiń ten punkt.

Przebieg zajęć

1. I spotkanie 45 min.

1. Wstęp

Opowiedz uczennicom i uczniom, że podczas najbliższych spotkań rozpoczniecie pracę Szkolnego Klubu Czytelniczego. Będzie to przestrzeń do wymiany czytelniczych doświadczeń, inspiracji i wspólnej twórczości.

W toku pracy klubu będziecie się także zastanawiać nad tym, jak możecie dzielić się waszą działalnością z innymi, żeby promować czytanie. W przyszłości możecie stworzyć literacki kanał YouTube lub wydarzenie szkolne. Poinformuj grupę, że nie będzie żadnego z góry narzuconego tekstu, na którym będziecie bazować, a całość będzie się składała z ich pomysłów. Powiedz też, że to, w jakim kierunku podążycie, zależy od całej grupy. [5 minut]

 

2. Początek w kręgu

Spotkania rozpoczynaj od rozmowy w kręgu: po kolei każda osoba niech powie, z czym zaczyna zajęcia.

Celem tej rozmowy jest stworzenie sytuacji wspólnego startu. Daj grupie przestrzeń do wymiany myśli, emocji, potrzeb związanych ze spotkaniem. Pozwoli to stworzyć bezpieczną przestrzeń do pracy, w której każdy daje z siebie tyle, ile jest w stanie danego dnia.

Podczas pierwszego kręgu zapytaj osoby, jakie mają motywacje i potrzeby związane z udziałem w klubie czytelniczym. [10 minut]

 

3. Rozgrzewka

Zaproś grupę do ruchowej rozgrzewki. Zacznij ją od swobodnego spaceru grupy po sali - poproś, by wszyscy głęboko oddychali, rozluźnili swoje ciała. Skorzystaj z bazy filmowych ćwiczeń Teatroteki Szkolnej, by poprowadzić rozgrzewkę: Filmy (teatrotekaszkolna.pl) Wyjaśnij grupie, że uruchomienie ciał będzie Waszym stałym elementem otwarcia zajęć. Ruch otwiera, rozluźnia i sprzyja kreatywności. [10 minut]

 

4. Rozmowy w parach

Poprowadź serię trzyminutowych rozmów w zmieniających się parach. Pozwoli to uczennicom i uczniom poznać bliżej inne osoby i ich czytelnicze upodobania. Po upływie 3 minut poproś o zmianę par i podaj nowy temat do rozmowy. Proponuj kolejno tematy:
- książka, którą czytałam / czytałem kilka razy;
- książka, której nie powinno być w podstawie programowej;
- książka, którą wprowadziłabym / wprowadziłbym do podstawy programowej;
- czego nie lubię w czytaniu książek?
- książka, którą chciałabym / chciałbym napisać. [15 minut]

 

5. Podsumowanie rozmów w kręgu

Poproś grupę, żeby usiadła w kręgu. Niech każda osoba opowie, czego dowiedziała się o preferencjach czytelniczych innych osób.

Ten punkt podsumowania rozmów w parach pozwoli Wam zobaczyć, z czym zaczynacie i jakie są preferencje grupy. Warto sobie dać na to trochę czasu. [5 minut]

2. II spotkanie 45 min.

1. Początek w kręgu

Rozpocznijcie od rozmowy w kręgu. Niech każda osoba powie, z czym zaczyna zajęcia. [10 minut]

 

2. Rozgrzewka

Zaproś grupę do ruchowej rozgrzewki. Zacznij ją od swobodnego spaceru grupy po sali - poproś, by wszyscy głęboko oddychali, rozluźnili swoje ciała. Skorzystaj z bazy filmowych ćwiczeń Teatroteki Szkolnej, by poprowadzić rozgrzewkę: Filmy (teatrotekaszkolna.pl) [5 minut]

 

3. Praca w grupach

Podziel grupę na trzyosobowe zespoły. Rozlosuj między zespoły hasła: postać tragiczna, postać komiczna, postać inspirująca, postać odpychająca itp.  

Daj zespołom kilka minut na zastanowienie się nad postacią z dowolnej lektury szkolnej, która wpisuje się w wylosowaną przez grupę kategorię i o której chcieliby opowiedzieć innym uczestnikom spotkania.

Kiedy zespoły będą gotowe, wyjaśnij że zadaniem dla grup jest przygotowanie wywiadu z tą postacią: jedna osoba z trójki wciela się w tę postać, a pozostałe zadają jej pytania. Niech zespoły określą, czego chciałyby się dowiedzieć o postaci (np. doświadczenie, które ją ukształtowało, cechy charakteru, jej mocne strony, jej słabości, zainteresowania, marzenia).

Poproś grupy, żeby dobrały pytania odpowiednio do otrzymanej kategorii. Niech się też wspólnie zastanowią, jak się będzie zachowywała postać odgrywana przez jedno z nich – jakie będzie miała ruchy, gesty, może charakterystyczne słowa czy powiedzenia?

Poproś, żeby na koniec grupy wybrały trzy pytania i odpowiedzi, które zaprezentują całej klasie w następnym etapie. [15 minut]

 

4. Oglądamy wywiady z postaciami literackimi

Zorganizujcie przestrzeń tak, aby wydzielić miejsce na scenę i na publiczność. Niech grupy zaprezentują swoje wywiady. [10 minut]

 

5. Rozmowa o tym, co zobaczyliście

Porozmawiajcie o tym, co Wam się w tych wywiadach wydawało interesujące, co Wam one dały. Jedna osoba niech spisuje na brystolu elementy, które Waszym zdaniem były najciekawsze. [5 minut]

 

Zadanie na następne zajęcia: Poproś, żeby na następne zajęcia każda osoba przyniosła ważną dla siebie książkę.

3. III spotkanie 45 min.

1. Początek w kręgu

Rozpocznijcie od rozmowy w kręgu. Niech każda osoba powie, z czym zaczyna zajęcia. [10 minut]

 

2. Rozgrzewka

Zaproś grupę do ruchowej rozgrzewki. Zacznij ją od swobodnego spaceru grupy po sali - poproś, by wszyscy głęboko oddychali, rozluźnili swoje ciała. Skorzystaj z bazy filmowych ćwiczeń Teatroteki Szkolnej, by poprowadzić rozgrzewkę: Filmy (teatrotekaszkolna.pl) [5 minut]

 

3. Inspirujemy się

Poinformuj uczennice i uczniów, że dziś będziecie pisać, rozdaj im papier i długopisy. Usiądźcie w kręgu, poproś, żeby każda osoba krótko opowiedziała o swojej przygodzie z czytaniem  – mogą wrócić pamięcią do pierwszej przeczytanej książki albo momentu, w którym polubili czytanie. Cała reszta może zapisywać te elementy wypowiedzi innych, które ich zainteresowały, i wykorzystać je jako inspiracje do dalszej pracy. [5 minut]

 

4. Pisanie kreatywne/opowiadanie kreatywne – próbujemy coś sami opowiedzieć

Poinformuj grupę, że każdy ma teraz 15 minut na napisanie krótkiego tekstu. Inspiracją do jego napisania niech będą zdania wypowiadane przez całą grupę. Tematem tekstu ma być hasło „Jak zacząć przygodę z czytaniem?”. [15 minut]

 

5. Czytamy teksty

Poproś uczennice i uczniów o przeczytanie swoich tekstów.

Po każdym daj grupie możliwość skomentowania tego, co usłyszeli. Poinformuj, że czytanie nie jest obowiązkowe – jeśli ktoś nie chce tego zrobić, nie musi. [10 minut]

To zadanie pozwoli grupie lepiej poznać swoje historie, a także pomoże im wrócić do źródeł swoich czytelniczych upodobań.

4. IV spotkanie 45 min.

1. Początek w kręgu

Rozpocznijcie od rozmowy w kręgu. Niech każda osoba niech powie, z czym zaczyna zajęcia. [10 minut]

 

2. Rozgrzewka

Zaproś grupę do ruchowej rozgrzewki. Zacznij ją od swobodnego spaceru grupy po sali - poproś, by wszyscy głęboko oddychali, rozluźnili swoje ciała. Skorzystaj z bazy filmowych ćwiczeń Teatroteki Szkolnej, by poprowadzić rozgrzewkę: Filmy (teatrotekaszkolna.pl) [5 minut]

 

3. Rozmowy w parach

Podziel uczennice i uczniów na trzyosobowe zespoły. Daj im 10 minut na opowiedzenie sobie wzajemnie o przyniesionych książkach. Co ok. 2 minuty podawaj kolejne instrukcje dotyczące rozmów:
- opowiedz, dlaczego ta książka jest dla Ciebie ważna;
- największa wada tej książki;
- największa zaleta tej książki;
- jak by można ją opisać pięcioma słowami.
Instrukcje możesz układać samodzielnie. [10 minut]

 

4. Jak mówić o książkach

W tym zadaniu poproś grupy, aby zastanowiły się, jak w ciekawy i atrakcyjny sposób opowiedzieć innym o ulubionych książkach. W dalszej części spotkania zaprezentujecie Wasze się pomysły wszystkim uczestniczkom i uczestnikom spotkania. Każda grupa ma do dyspozycji trzy książki, o których rozmawiała w poprzednim etapie. Mogą po prostu powtórzyć trzy krótkie opowieści o swoich książkach lub poszukać własnej konwencji opowiadania – ważne, żeby zrobić to wspólnie, np. w konwencji programu rekomendującego książki. [10 minut]

 

5. Prezentacja działań

Poproś, aby grupy zaprezentowały to, co przygotowały. Na koniec wymieńcie się spostrzeżeniami na temat tego, co zobaczyliście. [10 minut]

5. V spotkanie 45 min.

1. Początek w kręgu

Rozpocznijcie od rozmowy w kręgu. Każda osoba niech powie, z czym zaczyna zajęcia. [10 minut]

 

2. Rozgrzewka

Zaproś grupę do ruchowej rozgrzewki. Zacznij ją od swobodnego spaceru grupy po sali - poproś, by wszyscy głęboko oddychali, rozluźnili swoje ciała. Skorzystaj z bazy filmowych ćwiczeń Teatroteki Szkolnej, by poprowadzić rozgrzewkę: Filmy (teatrotekaszkolna.pl) [5 minut]

 

3. Wymyślamy sposób na opowiadanie o książkach. O czym będziemy opowiadać?

Poproś, żeby każda osoba wzięła jedną kartkę. Niech każda osoba zapisze na swojej kartce, czym chciałaby się podzielić z innymi w temacie książek – co Wasz klub czytelniczy mógłby zaprezentować innym osobom, np. społeczności szkolnej.

Następnie poproś, żeby wszyscy rozłożyli swoje kartki na podłodze. W kolejnym kroku poproś, żeby grupa rozeszła się po sali i zapoznała z tym, co jest na nich napisane. Następnie niech osoby poszukają punktów wspólnych pomiędzy zapiskami na kartkach – uczestnicy mogą przenosić swoje kartki i układać je obok tych, do których czują, że jest im blisko. W ten sposób spróbujcie stworzyć grupy, które mają wspólne cele i będą dalej razem pracować. Starajcie się, żeby grupy były nie większe niż pięć osób. [15 minut]

 

4. Jak będziecie opowiadać?

Wyjaśnij powstałym grupom, że każda z nich ma za zadanie wymyślić jedną etiudę / prezentację, która mogłaby się znaleźć na waszym literackim kanale YouTube lub zostać pokazana na żywo. Niech materiał, który przygotują będzie ich autorskim pomysłem na mówienie o książkach / promowanie czytania. [5 minut]

 

5. Pokaz

Zaprezentujcie sobie swoje etiudy i o nich porozmawiajcie. [10 minut]

6. VI spotkanie 45 min.

Ten punkt scenariusza można zrealizować w grupie, które jest zainteresowana pracą nad pokazem dotyczącym książek lub kanałem YouTube.


1. Początek w kręgu

Rozpocznijcie od rozmowy w kręgu. Każda osoba niech powie, z czym zaczyna zajęcia. [10 minut]

 

2. Rozgrzewka

Zaproś grupę do ruchowej rozgrzewki. Zacznij ją od swobodnego spaceru grupy po sali - poproś, by wszyscy głęboko oddychali, rozluźnili swoje ciała. Skorzystaj z bazy filmowych ćwiczeń Teatroteki Szkolnej, by poprowadzić rozgrzewkę: Filmy (teatrotekaszkolna.pl) [5 minut]

 

3. Skarbiec inspiracji

Wspólnie z całą grupą zbierzcie sceny, które dotąd przygotowaliście i spróbujcie je ułożyć w scenariusz – wybierzcie te, które chcielibyście pokazać innym, ułóżcie kolejność etiud, postarajcie się pomyśleć, co będzie najlepiej działało po czym – pomyślcie nad dramaturgią tego pokazu. [15 minut]

 

4. Realizujemy scenariusz

Według scenariusza z poprzedniego zadania spróbujcie zaprezentować przygotowane przez siebie etiudy. Możecie je nagrać i wrzucić na kanał YouTube lub pozostać offline i zaprezentować to swoim kolegom i koleżankom odwiedzając ich ze swoim programem w klasach. [15 minut]

 

Kontynuacja: Podczas kolejnych zajęć możecie pracować nad stworzeniem przedstawienia składającego się z Waszych etiud albo nad odcinkami, które nagracie i wrzucicie na Wasz literacki kanał YouTube. Być może podczas pracy pójdziecie w zupełnie inną stronę. Powodzenia.

O autorach

Monika Mioduszewska

Kulturoznawczyni, pedagożka teatru, przewodniczka.

Absolwentka kulturoznawstwa na Uniwersytecie Humanistycznospołecznym SWPS w Warszawie i pedagogiki teatru na Uniwersytecie Warszawskim. Konsultantka programowa w Teatrze Dramatycznym im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku. Ukończyła warsztat mistrzowski Adriana Jacksona „Rainbow of desire”  oraz w kurs „Teatr ze społecznością” organizowane przez Fundację Edukacji i Kultury Drama Way z Warszawy. Absolwentka Szkoły Pedagogów Teatru organizowanej przez Instytut Teatralny w Warszawie. Jest prelegentką klubu filmowego dla niewidomych IKFON prowadzonego przez Stowarzyszenie „De Facto” i przewodniczką Płockiej Lokalnej Organizacji Turystycznej. Współtworzy ogólnopolską Antyprzemocową Sieć Kobiet - ASK oraz grupę HERstoria Płocka, która zajmuje się odkrywanie kobiecej historii Płocka

Monika Mioduszewska

Podobne konspekty