"Znikaj przeznaczenie, głupie przeznaczenie..." lekcja do spektaklu "Tristan i Izolda"
Maria Babicka, Katarzyna Piwońska

"Znikaj przeznaczenie, głupie przeznaczenie..." lekcja do spektaklu "Tristan i Izolda"

Warsztat do spektaklu „Tristan i Izolda” w reżyserii Petra Nosálka z Teatru Banialuka w Bielsku-Białej. Spotkanie ma na celu omówienie reżyserskich decyzji artystycznych. Uczestnicy przeanalizują zdarzenia ze spektaklu pod kątem wpływu na nie przeznaczenia i człowieka. 

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 13-16 lat
  • Rodzaj zajęć język polski, godzina wychowawcza
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 45 minut
  • Cel zajęć
    • analiza koncepcji scenograficznej przedstawienia;
    • rozmowa o wizji przeznaczenia zaproponowanej w spektaklu.
  • Metody pracy rozmowa kierowana, improwizacje ruchowe, ćwiczenia dramowe

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Przestrzeń do pracy w parach (np. ławki rozsunięte pod ściany).

Przebieg zajęć

1. Rozmawiamy o scenografii 10 min.

Usiądźcie z grupą w kole. Zapowiedz, że dzisiejsze spotkanie będzie dotyczyło obejrzanego przez Was spektaklu „Tristan i Izolda” w reżyserii Petra Nosálka z Teatru Banialuka w Bielsku-Białej. Powiedz, że chcesz rozpocząć spotkanie od rozmowy o koncepcji scenograficznej spektaklu. Przypomnij uczestnikom duży, ruchomy prostopadłościan, w którym odbywały się sceny w planie aktorskim, oraz mały prostopadłościan, gdzie można było zobaczyć sceny w planie lalkowym. Zapytaj uczniów, jak widzą relację między tymi dwiema przestrzeniami.

 

W moderowaniu rozmowy mogą dodatkowo pomóc Ci poniższe pytania:

  • Z jakimi postaciami związana była jedna i druga przestrzeń?
  • W jakich momentach i jakie postaci „przechodziły” z jednej przestrzeni do drugiej?
  • Co mogą symbolizować tak zbudowane przestrzenie?
  • Jakie jest znaczenie takiego zabiegu teatralnego?
  • Jaką funkcję pełnił w obu tych przestrzeniach Komediant / Błazen / Narrator?

Swobodna rozmowa służy ośmieleniu uczniów do samodzielnego myślenia o kwestiach scenograficznych. Daj uczniom czas na dzielenie się interpretacjami, tropami. Niech wybrzmią refleksje i pomysły.

 

2. Dyskusje z przeznaczeniem 15 min.

Przypomnij uczniom refren, który u ustach Błazna powracał między scenami:

A jeśli się znajdzie rycerz, co to rzeknie:

„Znikaj przeznaczenie, głupie przeznaczenie”,

ja go w moje ręce wezmę i odmienię,

to ono go złapie, on nie ucieknie.

 

Dowiedz się, jak rozumieją ten tekst, o czym dla nich jest.

Zwróć uwagę uczestników, że na wydarzenia można patrzeć zarówno poprzez pryzmat wpływu przeznaczenia (uosobionego w spektaklu przez Komedianta), jak i decyzji bohaterów. Zapowiedz, że w tym zadaniu przyjrzycie się zmaganiom człowieka z przeznaczeniem.

Poproś uczniów, aby dobrali się w dwójki. Zapowiedz, że teraz na czas tego ćwiczenia jedna osoba z pary staje się PRZEZNACZENIEM, a druga jednym BOHATEREM wybranym spośród trzech: Tristan, Izolda lub Marek (pary mogą zdecydować samodzielnie). Poproś każdą osobę z pary, by przez chwilę zastanowiła się, spróbowała ocenić i zapisać na kartce, na ile procent (od 0-100) jej zdaniem miała wpływ na to, co działo się w przedstawionej historii.

Następnie pary stają naprzeciwko siebie i pokazują sobie kartki. Czy suma daje 100%? Poproś uczniów, by wymienili się powodami, dla których zapisali daną liczbę na kartce. Zachęć uczestników do twórczego SPORU PRZEZNACZENIA Z BOHATEREM: jedna osoba jako przeznaczenie opowiada, które momenty, wydarzenia są konsekwencją jej działań, druga wchodzi z nią w dyskusję i jako bohater mówi o własnym wpływie na wydarzenia.

Na koniec uczniowie mogą zweryfikować swoje zdanie na temat przyznanych punktów procentowych.

3. Człowiek i przeznaczenie 15 min.

1. Poproś każdą z par, by na podstawie wniosków z dyskusji stworzyli ze swoich ciał pomniki, które oddają relację PRZEZNACZENIA i BOHATERA.

2. Zaproś na środek pary, które przyglądały się losom MARKA i poproś o zaprezentowanie pomników. Obejrzyjcie pomniki – możecie nadać im tytuły i porównać między sobą. Pamiętajcie, by koncentrować się przede wszystkim na głównym temacie, czyli relacji człowieka i przeznaczenia. Następnie usłyszcie głosy twórców pomników: z czego wyniknęła ich konstrukcja?

W podobny sposób porozmawiajcie o pomnikach par, które przyglądały się losom IZOLDY i TRISTANA.

4. Podsumowanie 5 min.

Na zakończenie poproś każdego z uczniów, by jednym hasłem podsumował swoje refleksje na temat relacji przeznaczenia i człowieka.

Zobacz też

Spektakl „Tristan i Izolda” w reżyserii Petra Nosálka z Teatru Banialuka w Bielsku-Białej.

O autorach

Maria Babicka

Absolwentka socjologii w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Pedagogów Teatru realizowanej w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego. Pracuje w Dziale Pedagogiki Teatru w Instytucie Teatralnym, gdzie m. in. odpowiada za projekty objazdowe realizowane w namiocie cyrkowym w ramach programu Lato w teatrze i współtworzy zespół badaczy edukacji teatralnej. Członkini Stowarzyszenia Pedagogów Teatru, w którym współrealizuje takie projekty jak: „Akcja Labirynt", „Kierunek Teatr" czy „Teatranki". Współpracowała z Teatrem Lalek Guliwer w Warszawie, gdzie koordynowała dwa projekty: „Laboratorium Teatralno-Pedagogiczne" i „Podróże edukacyjne Teatru Guliwer", a także projektowała i realizowała cykle warsztatów teatralno-pedagogicznych przed premierami.

Maria Babicka

Katarzyna Piwońska

Redaktorka, pedagożka teatru, tutorka. Od 2012 roku współpracuje z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w ramach programów i badań dotyczących edukacji teatralnej i pedagogiki teatru. Od 2019 roku jest tutorką w programach rozwojowych Fundacji Szkoła Liderów. Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Kultury (przedsięwzięcia związane z upowszechnianiem kultury).

Katarzyna Piwońska

Podobne konspekty