Pisarze mówią o świecie im współczesnym, czerpiąc z mitów i symboli. Reinterpretują je, wchodzą w dialog, polemizują. A jak odczytuje powieść Bułhakowa, uznaną za jedną z ważniejszych XX wieku, współczesny polski uczeń? W jaki sposób Bułhakow może go dziś inspirować?
Głównym celem lekcji jest zaproszenie klasy do ekspresji twórczej oraz poszukiwania własnych interpretacji. Ćwiczenia bazujące na wątkach z „Mistrza i Małgorzaty, wyobraźni i emocjach, zostały zebrane w formie gry angażującej całą klasę.
Rozsunięte ławki i krzesła.
Lekcja jest grą, która polega na wykonywaniu przez klasę wylosowanych przez Jokera zadań (w grupach, parach). Jokerem zostaje osoba, która podczas rozdania talii kart otrzyma Czarnego Jokera. W zestawie w załączniku znajduje się sześć kart z poleceniami – możesz wybrać dowolną ilość z nich lub wykorzystać wszystkie.Po wykonaniu każdego zadania rozdajcie karty po raz kolejny – ten, kto w swoim zestawie trafi na Czarnego Jokera losuje kolejną kartę z poleceniami dla grupy (mają formę listu, więc wygodnie będzie je umieścić w kopertach) i czuwa nad przebiegiem zadania. Każdy z kolejnych Jokerów po zakończeniu zadania losuje kartę z cytatem – zostaną one wykorzystane w podsumowaniu zajęć.
Poproś uczniów, aby usiedli w kole. Wprowadź grupę w sytuację lekcji opartej na grze, parafrazując tekst Bułhakowa: człowiek, nie może wszystkiego zaplanować, przewidzieć przyszłości. Zapowiedz, że zdajecie się dziś na los. Będziecie improwizować, reagując na to, co przynosi rzeczywistość. Potasuj talię kart, rozdaj uczniom. Niech ten, kto otrzymał Czarnego Jokera, wylosuje kopertę z poleceniami. Od tej chwili jest dyrygentem, mistrzem ceremonii, który przeprowadza klasę przez wylosowane zadanie. Po zrealizowanym ćwiczeniu, gdy potwierdzisz wykonanieprzez klasę zadania, Joker wybiera kopertę z cytatem. Zachowuje ją zamkniętą do końca lekcji.
Przed każdym ćwiczeniem powtarzaj losowanie Jokera (możesz powierzyć to zadanie także poprzedniemu Jokerowi). Wskazana przez karty osoba wciela się w rolę prowadzącego kolejne zadanie. Po zrealizowaniu polecenia, niech każdy Joker losuje kopertęz cytatem i zachowuje ją do końca zajęć.
Twoją rolą jest obserwacja, ewentualnie pomoc w prowadzeniu dyskusji po ćwiczeniach. Możesz aktywnie uczestniczyć w zadaniach, nie prowadząc ich, ale po prostu będąc częścią grupy.
Zamiast tradycyjnego podsumowania w formie pytań, poproś wszystkich Jokerów o otwarcie kopert z cytatami i odczytanie ich. Zaproś grupę do komentowania usłyszanych fragmentów tekstów. W scenariuszu proponujemy zestawienie sześciu cytatów, które mogą posłużyć jako wstęp do dyskusji wokół tezy o nieśmiertelności twórcy lub o związku biografii artysty z jego dziełem. Możesz dokonać wyboru sześciu innych cytatów w taki sposób, by zainspirować uczniów do rozmowy na dowolny inny temat.Na tym etapie możesz moderować dyskusję między uczestnikami i zapytać, jak rozumieją poszczególne wypowiedzi w kontekście dzisiejszych zajęć.
Michaił Bułhakov, „Mistrz i Małgorzata", Kraków 2016.
