Pierwsze koty za płoty, czyli jak pokonać nieśmiałość
Marta Knopik

Pierwsze koty za płoty, czyli jak pokonać nieśmiałość

W każdej klasie, w każdej grupie mamy dzieci, które nie uaktywniają się na zajęciach. Często przyczyną jest nieśmiałość. Podczas tych zajęć uczniowie mają okazję poznać bohatera książki „Edzio. Przyjęcie w blasku księżyca” – który ma trudności w kontaktach z innymi. Przyglądając się tej postaci, dzieci zastanawiają się nad tematem nieśmiałości, a jednoczesnie same mają okazję brać udział w grupowych działaniach twórczych - może to pozwoli przełamać im własne niepokoje związane z podejmowaniem interakcji?

 

  • Informacje o konspekcie

    Grupa wiekowa Wiek 6-10 lat
  • Rodzaj zajęć język polski, nauczanie zintegrowane, godzina wychowawcza
  • Miejsce sala lekcyjna
  • Czas 90 minut
  • Cel zajęć
    • refleksja nas nieśmiałością, trudnościami, których ona przysparza;
    • próba oswojenia zjawiska nieśmiałości oraz poszukania sposobów na nią.
  • Metody pracy praca z tekstem, gry i zabawy teatralne

Przygotowanie do zajęć

Aranżacja przestrzeni

Dość duża pusta przestrzeń do ćwiczeń ruchowych, krzesło, ławki z boku sali.

Środki dydaktyczne

Książka A. Desbordes i M. Boutavant „Edzio. Przyjęcie w blasku księżyca”. Pliki dźwiękowe: odgłosy lasu, wesoła muzyka. Materiały plastyczne (papier szary, kolorowy, nożyczki, klej, tasiemki), długopisy, taśma malarska.

Dodatkowy opis

Warto otwierać uczniów na działanie, mówienie, ponieważ jest to ważny element rozwoju człowieka i jego pracy nad sobą. Trzeba to jednak robić ostrożnie, zgodnie z maksymą: „Przez grupę do jednostki”. Dziecko najpierw działa w dużej zbiorowości, zatem nie czuje na sobie ciężaru nieśmiałości, następnie wyłania się stopniowo w zadaniach  w wyobraźni, gdy naturalną koleją rzeczy podejmuje małe indywidualne wyzwania, na koniec rozgrzewa się do mówienia, śpiewania i być może do indywidualnego wystąpienia w przyszłości. Zajęcia mają mu w tym pomóc, przy jednoczesnej refleksji nad nieśmiałością i sposobami na nią.

Przebieg zajęć

1. Leśne spacery – rozgrzewka 15 min.

1. Nim zapoznasz klasę z tekstem bajki, przenieście się w wyobraźni do lasu. Możesz puścić odgłosy lasu (korzystając np. z serwisu YouTube). Stańcie w kręgu. Poproś uczniów, aby wymienili zwierzęta, które mieszkają w lesie.

2. Niech każdy wybierze sobie jakieś leśne zwierzątko i wcieli się w nie. Jak ono się porusza? Jest duże czy małe? Jakie wydaje odgłosy? Poproś dzieci, by swobodnie bawiły się tymi rolami. Następnie powiedz, by każda postać znalazła w klasie miejsce, które będzie jej domkiem, norką, gniazdem. Poleć, aby zwierzątka wygodnie ułożyły się w swoim schronieniu i zapadły w sen. Po chwili niech przebudzą się w sposób charakterystyczny dla danego zwierzęcia, wyjdą ze swojego domu, jedzą śniadanie (np. dzieci ptaszki – polują na owady, dzieci- wiewiórki jedzą orzeszki, dzieci – niedźwiadki jedzą miodek itp.). Zwierzątka chodzą po lesie, witają się ze sobą, uśmiechają się do innych zwierzątek.

Następnie zapowiedz zmianę atmosfery: niech uczniowie wyobrażą sobie, że do lasu przychodzą ludzie. Poproś, aby zwierzątka w dowolny sposób zareagowały na tę wizytę.  

2. Każdy jest inny 25 min.

1. Usiądź z uczniami w kręgu. Zapoznaj dzieci z książką pt. „Edzio, Przyjęcie w blasku księżyca”. Możesz przeczytać bajkę (prezentując ilustracje) lub przekazywać książeczkę po okręgu, aby kolejne dzieci odczytywały tekst. Jeśli klasa jest wyposażona w tablicę multimedialną, wizualizer i rzutnik, można wyświetlić tekst i wspaniałe ilustracje (!).

2. Po przeczytaniu bajki porozmawiajcie chwilę o tekście. Możecie go opowiedzieć metodą „Runda bez przymusu” (dzieci kolejno opowiadają  o wydarzeniach, jeśli ktoś nie wie, zgubił wątek, mówi „pas”) lub poprzez serię pytań otwartych.

3. Następnie przejdź z uczniami do krótkiej charakterystyki bohaterów (bardziej szczegółowo zajmiecie się nimi później, na razie ograniczcie się do tego, kto mieszka wewnątrz drzewa i co lubi robić). Można to zrobić w następujący sposób:

Poproś uczniów, by wpsólnie wykleili przy pomocy taśmy malarskiej kształt kasztanowca na podłodze. Następnie podziel uczniów na trzy grupy. Rozdaj przybory plastyczne: szary papier, papier kolorowy, mazaki, klej, nożyczki, bibuła itd. Każda grupa zajmuje się innym bohaterem. Na dole kasztanowca mieszka niedźwiedź, wyżej wiewiórek Edzio, na samej górze puchacz. Poproś grupy, aby podzieliły się zadaniami, wykonały i naniosły w odpowiednim miejscu drzewa wizerunki bohaterów oraz ich dziupli oraz wykonały jeden rekwizyt, który może kojarzyć się z danym bohaterem.

Kiedy grupy naniosą swoje prace na drzewo, poproś by kolejno zaprezentowały swojego bohatera.

3. Poznajcie Edzia 15 min.

1. Zapowiedz, że teraz zajmiecie się bardziej szczegółowo każdym z bohaterów, zaczynając od postaci tytułowej.

2. Powieś na tablicy powiększone zdjęcie Edzia (ksero z książeczki), wyświetl tę postać na rzutniku lub też po prostu napisz jego imię na tablicy. Poproś dzieci, by powiedziały, kim on jest, co lubi robić, o czym marzy, dlaczego woli ukryć się w domu i robić pompony oraz smażyć konfitury, zamiast zaprzyjaźnić się z innymi. Na tym etapie powinien się już pojawić temat nieśmiałości, głównej cechy Edzia. Jeśli dzieci nie wspomną o tym elemencie – możesz go wprowadzić.  Porozmawiajcie o tym, czym jest nieśmiałość i jakie sprawia kłopoty. Jak przejawia się u Edzia? Jak jeszcze inaczej może się przejawiać? Jak jeszcze wpływa na ludzi, na ich zachowanie?

4. Zamaskowani – czyli sposób puchacza Jerzego na nieśmiałość 15 min.

Zapowiedz, że teraz skupcie się na chwilę na postaci puchacza Jerzego. Przypomnij jego zamiłowanie do masek oraz fragment, w którym zaproponował nieśmiałemu Edziowi, żeby przebrał się na bal.

Przygotuj arkusze papieru oraz tasiemki i nożyczki. Poproś, aby dzieci wykonały proste maski reprezentujące zwierzęta wybrane na początku zajęć. Następnie niech włożą je i powtórzcie zabawę z pierwszej części zajęć, polegającą na wcielaniu się w postać zwierzęcia.

Następnie porozmawiaj z uczniami o tym, czy maska sprawia, że czujemy się inaczej? Czy rzeczywiście maska może pomóc w opanowaniu nieśmiałości? Czy podobnie może na nas wpływać ubranie lub jakiś jego element, np. fryzura, okulary, okulary przeciwsłoneczne, kapelusz?

5. Niedźwiedź Antoni 15 min.

Przypominamy postać towarzyskiego niedźwiedzia, który jest duszą towarzystwa i lubi spotkania z ludźmi. Czy taka odwaga jest wrodzona? A może da się tego nauczyć?

Zaproponuj dzieciom następujące ćwiczenie: postaw krzesło na środku sali. Poleć grupie, by chodziła swobodnie po sali. Każdy, kto ma ochotę, może wejść na krzesło i zawołać „Popatrzcie na mnie”. Wtedy grupa zatrzymuje się i patrzy na tę osobę tak długo, aż ona zejdzie z krzesła, a stać może, ile chce. Nie zmuszaj nikogo do wejścia. Niech wejdą ci, którzy czują w sobie taką gotowość. Niech to ćwiczenie trwa nieco dłużej. Często zdarza się, że po kilku powtórkach większość uczniów z klasy, czasem nawet wszyscy, decydują się na wejście na krzesło i wystawienie się na widok grupy.

Omówcie to ćwiczenie. Poproś, aby głos zabrali zarówno ci, którzy zdecydowali się na wejście na krzesło i mogą podzielić się uczuciami, które towarzyszyły im, gdy wystawili się na widok grupy, jak i ci, którzy tego nie zrobili. Co w tym zadaniu sprawia największą trudność? Co może nas hamować? Jakie uczucia nam towarzyszą, gdy rozważamy wejście na krzesło i poproszenie o uwagę.

6. Podsumowanie, czyli poradnik nieśmiałka 5 min.

Rozdaj dzieciom zielone kartki. Poproś, aby wycięli kształt swoich dłoni i na kartkach napisali poradę dla Edzia na temat radzenia sobie z nieśmiałością albo coś miłego, wspierającego. Następnie dzieci odczytują swoje karteczki i przyklejają wokół portretu Edzia na tablicy. Porozmawiajcie o tym, co uczniowie zapisali na kartkach, podsumujcie to. 

Zobacz też

A. Desbordes i M. Boutavant, „Edzio. Przyjęcie w blasku księżyca”, Warszawa 2016.

O autorach

Marta Knopik

Marta Knopik

Podobne konspekty